Hoelang houdt de Chinese communistische partij haar onderdanen nog onder de knoet?
Verliest communistisch China de controle over zijn burgers?
Wanneer er sociale onrust uitbreekt in China, onderdrukken de communistische Chinese autoriteiten deze onmiddellijk. Alle informatie of publieke daden van solidariteit worden ook tot zwijgen gebracht omdat deze gezien zouden kunnen worden als een duidelijk teken dat de Chinese Communistische Partij (CCP) de controle aan het verliezen is.
De reputatie van de Chinese staat
Deze onderdrukking wordt steeds moeilijker. Peking weet zijn slachtoffers in het gareel te houden, maar dat een golf van moorden, geweld en aanrandingen toornt aan deze smerige reputatie. Het heeft ook geleid tot een breed gedeelde bedenkingen op het internet over de verslechterende financiële en sociale omstandigheden. Ambtenaren zijn gealarmeerd door een jeugdcultuur die het minimalisme van 'gewoon rondkomen' verheerlijkt en breekt met de meedogenloze drukte die nergens toe leidt. Deze klachten wijzen op een samenleving vol woede en wrok die de heersende socialistische ideologie ondermijnt.
Verzet vanuit de jeugd
Het communistische China is inderdaad getuige van gewelddadigheden die hun weerga niet kennen. Zo brak er onlangs chaos uit buiten een basisschool in Changde, provincie Hunan, toen een voertuig op een groep leerlingen en ouders inreed. Gelukkig kwam niemand om het leven, maar het markeerde een gruwelijke trend. Slechts enkele dagen eerder reed in Zhuhai een auto op een sportveld vol met mensen, waarbij 35 mensen omkwamen en vele anderen gewond raakten. Bij weer een ander incident werden acht mensen gedood en raakten er nog eens 17 gewond bij een messengevecht in Yixing.
Lees ook: Waarom vermoorden we onszelf met milieunormen als China er niets om geeft?
De schijn van stabiliteit
Deze en vele andere gebeurtenissen wijzen op een sluimerende crisis die een bedreiging vormt voor de denkbeeldige samenhangende en stabiele samenleving die de CCP voorhoudt. De Chinese media berichten niet of nauwelijks over deze incidenten. Ze beperken zich meestal tot het spiegelen van officiële verklaringen van de CCP of het geven van screenshots van politiecommunicatie. Privévideo's van dergelijke incidenten worden snel verwijderd van sociale platforms.
Staatsgeleide media
Onlangs hebben censoren van de Communistische Partij richtlijnen uitgevaardigd voor staatsgeleide media, om ervoor te zorgen dat alle verslagen over deze aanvallen strikt overeenkomen met de verklaringen van de politie. Dit gecontroleerde verhaal onderstreept een hardnekkige onthechting van de realiteit en wijst op de tekortkomingen van het socialisme dat propaganda belangrijker vindt dan de waarheid. De autoriteiten hebben details over de daders vermeden, zoals hun financiële status, geestelijke toestand of huwelijkssituatie, om speculaties over hun motieven te voorkomen.
Onderdrukking van de waarheid
Het doel is om het verhaal onder controle te houden in plaats van de onderliggende oorzaken aan te pakken die in de socialistische ideologie te vinden zijn. Na de auto-aanslag in Zhuhai bleven de autoriteiten alert en hielden ze de plaats van het ongeval nauwlettend in de gaten. De politie verwijderde bloemen, kransen en kaarsen die door de plaatselijke bevolking buiten het stadion waren geplaatst als eerbetoon aan de slachtoffers. Internationale verslaggevers werden onderworpen aan deze verstikkende controle. Nieuwsploegen mochten niet filmen. Een correspondent werd vastgehouden en moest zijn opnames verwijderen.
Toenemende weerstand en ongenoegen
Sociale media is een platform geworden voor burgers om hun ongenoegen te uiten over de oneerlijke reactie van de overheid op recente gebeurtenissen, met name op het gebied van geestelijke gezondheid, financiële en sociale kwesties. Hoewel berichten meestal binnen enkele uren worden verwijderd, wijst het toenemende commentaar op de bereidheid om de regering te bekritiseren en op de angst van de regering voor reacties. Sinds de COVID-19 pandemie zijn de incidenten met aanvallen op burgers, schoolkinderen en buitenlanders toegenomen.
Lees ook: Nederlandse expert: na Mao werd China alleen maar socialistischer
Gebrek aan verantwoordelijkheid
De CCP wil geen enkele verantwoordelijkheid toegeven en beweert dat er vijf oorzaken zijn voor deze aanvallen: financiële perikelen, persoonlijke troebelen, familieproblemen en uitdagingen voor de mentale en fysieke gezondheid. De tactiek van de CCP is om iedereen de schuld te geven van de systemische problemen die de hele samenleving ten val brengen. Door geweldsincidenten te verdoezelen en te doen alsof alles onder controle is, verbergt de CCP haar zwakheden.
Een valse oplossing
Op typisch socialistische wijze is de oplossing oproepen tot meer socialisme door het intensiveren van openbare veiligheids- en bewakingsmaatregelen. De huidige begrotingsproblemen in China vergroten echter de druk op de toch al onder druk staande overheidsfinanciën, waardoor de ontevredenheid onder de bevolking nog kan toenemen. Net als de financiële crisis waarmee China nu wordt geconfronteerd, kan de situatie uit de hand lopen.
Dit artikel verscheen eerder op tfp.org.
Laatst bijgewerkt: 28 maart 2025 14:42