Het portret van Mao Zedong prijkt op de muur van de Verboden Stad, waar ooit Chinese keizers woonden. Bron afbeelding: Flickr / baronreznik
China's babybust: ontvolking als resultaat van misrekening en slechte wetenschap
China's snelle bevolkingsafname is hard op weg om een ernstige bevolkingscrisis te worden. Deze onverwachte verschuiving kan worden teruggevoerd op verkeerde inschattingen van meer dan 40 jaar geleden. Deng Xiaoping's implementatie van een controversieel bevolkingsbeperkingsbeleid in 1979 werd beschouwd als een van de meest significante en desastreuze sociale experimenten uit de geschiedenis.
Een rampzalig plan
Als reactie op de groeiende Chinese bevolking keurde Deng Xiaoping een radicale oplossing goed die elk koppel beperkte tot slechts één kind om overbevolking tegen te gaan en een duurzame groei te handhaven. Dit leidde tot de landelijke invoering van het beruchte één-kind-beleid.
China zag spoken
Het beleid werd bedacht in de context van een wereldwijde paniek over een globale bevolkingsexplosie in de jaren zestig en zeventig. Dit spookbeeld weerklonk in de waarschuwingen van de econoom Thomas Malthus (1766-1834), die bekend staat om zijn theorie dat de bevolkingsgroei altijd de neiging zal hebben om de voedselvoorraad te overstijgen en dat de vooruitgang van de mensheid onmogelijk is zonder grenzen aan de voortplanting.
Ivoren toren
Als reactie op deze dreiging wendde de communistische Chinese regering zich tot een in Moskou opgeleide raketgeleerde. Song Jian, een prominente wetenschapper met een unieke achtergrond in militaire wetenschap en wiskunde, ontwierp het één-kind-beleid. Hij gebruikte wiskundige modellen die afgeleid waren van raketbaanberekeningen en paste ze toe op bevolkingsgroei. Hij was het hoogste kabinetslid van China dat toezicht hield op wetenschap en technologie.
Beschouw bevolking als een raket
In 1975 maakte Song deel uit van een Chinese academische delegatie die de Universiteit Twente in Nederland bezocht, waar hij de Nederlandse wiskundige Geert Jan Olsder ontmoette. Olsder, nu in de tachtig, herinnerde zich dat zijn discussies met Song van invloed waren op de wiskundige modellen van raketbanen die aanleiding gaven tot het één-kind-beleid.
Lees ook: China's militaire reorganisatie onthult zwakte in gevechtskracht
De angst werd aangewakkerd
Terwijl Song en zijn wetenschappelijke team deze modellen verfijnden, projecteerde hij de impact van variërende vruchtbaarheidscijfers op de Chinese bevolking. Eind 1979 presenteerde hij rapporten gebaseerd op deze modellen, waarin alarmerende projecties werden onthuld. Hij berekende dat bij een vruchtbaarheidscijfer van drie baby's per vrouw de Chinese bevolking tegen 2080 omhoog zou schieten naar 4,26 miljard.
Desastreuze testperiode
Bij het uitvaardigen van het beleid opperden ambtenaren de mogelijkheid om de strategieën aan te passen als het geboortecijfer te sterk zou dalen. Een verklaring van de Communistische Partij in 1980 stelde dat er na 30 jaar een evaluatie zou worden uitgevoerd om te zien of er liberalere bevolkingsmodellen zouden kunnen worden geïmplementeerd.
Sneeuwbaleffect
Het falen van het beleid begon tien jaar later toen de vruchtbaarheidscijfers snel onder het vervangingsniveau zakten. Het probleem werd nog eens verergerd door het snel dalende aantal pasgeboren meisjes. Na verloop van tijd bekritiseerden demografen en economen het beleid als achterhaald en gebrekkig. Ze stelden dat China's vruchtbaarheidscijfer op natuurlijke wijze zou zijn gedaald met de stijgende levensverwachting en verbeterde economische omstandigheden.
Van de regen in de drup
De handhaving van het beleid had als onbedoeld gevolg dat er een mentaliteit van één kind ontstond. Decennia van gedwongen abortussen en sterilisaties dreven koppels ertoe om ongeoorloofde zwangerschappen te vermijden. Propaganda die de voordelen van kleine gezinnen promootte, had het gewenste effect op de bevolking. Bovendien zorgde de traditionele voorkeur voor zonen voor een overschot aan mannen, waardoor het moeilijker werd om huwelijkspartners te vinden.
Lees ook: Apathie Chinese jongeren is de achilleshiel van communistisch China
Geen weg terug
De Communistische Partij van China heeft onbedoeld de cultuur veranderd, niet alleen het beleid. Nu beseft de partij dat het onmogelijk is om de situatie te keren door het beleid te veranderen. Op dit moment vormen jonge vrouwen de kern van China's demografische uitdaging. Hun terughoudendheid om kinderen te krijgen neemt toe, wat nog verergerd wordt door een afnemende populatie jonge vrouwen.
China bracht geen moeders voort
De antropologe Susan Greenhalgh van Harvard merkte op dat vrouwen die opgroeiden onder het één-kind-beleid werden klaargestoomd om te voldoen aan Pekings visie van een bevolking van "hogere kwaliteit": opgeleid, scherpzinnig, wereldwijs en onafhankelijk. Het is onwaarschijnlijk dat deze vrouwen snel zullen terugkeren naar hun traditionele rol als huisvrouw.
Koppige wetenschapper
Naast maatschappelijke verschuivingen hield het model van Song geen rekening met economische invloeden, zoals de aanzienlijke stedelijke migratie die op gang kwam door de hervormingen van Deng. Zelfs nadat demografen tien jaar geleden hun bezorgdheid uitten, steunde Song de nulgroei van de bevolking. Toen China's één-kind-beleid in 2015 werd opgeheven, bleven er nog enkele geboortebeperkingen bestaan.
Achterhaalde cijfertjes
Demografen racen om de scherpe daling in geboorten aan te pakken met gegevens die voortdurend veranderen. De bevolkingsprognoses van de Verenigde Naties voor China, die gebaseerd zijn op de volkstelling van 2020 en uitgaan van een vruchtbaarheidscijfer van 1,19, zijn al achterhaald.
Deprimerend toekomstbeeld
Prognoses van experts van de Victoria University in Australië en de Shanghai Academy of Social Sciences schetsen een somber beeld. Zij verwachten dat de Chinese bevolking tegen het einde van de eeuw zal zijn afgenomen tot slechts 525 miljoen, tegenover 1,4 miljard nu.
Aankomende economische klap
De gevolgen voor de toekomst zijn overweldigend. Weinig jonge werknemers plus een oudere gepensioneerde bevolking betekent een failliet ouderenzorg- en pensioenstelsel. Volgens voorspellingen van de door de staat gerunde Chinese Academie van Wetenschappen zal het huidige pensioenstelsel tegen 2035 uitgeput zijn. Tegen die tijd zal het aantal Chinese burgers boven de nationale pensioengerechtigde leeftijd van 60 naar verwachting stijgen van ongeveer 280 miljoen naar 400 miljoen.
Geen grip op de werkelijkheid
Het bevolkingsbeleid van China is lange tijd gebaseerd geweest op een materialistische kijk die alles reduceert tot economische en wetenschappelijke speculaties. Deze projecties houden geen rekening met culturele en spirituele overwegingen die de bevolkingsgroei aanzienlijk beïnvloeden.
Gevolg van God de rug toekeren
De communistische ideologie verwerpt de door God gegeven natuurlijke orde die alle dingen regelt en naar Hem oriënteert. Wanneer mensen besluiten om volgens Gods wet te leven, worden deze problemen opgelost. Communistisch China koos ervoor om zijn volk een tegennatuurlijk systeem op te leggen. Nu moet het de onbedoelde gevolgen onder ogen zien van zijn bemoeienis met Gods plan voor China. De oplossing is een terugkeer naar orde en God. Het is eigenlijk heel eenvoudig - het is geen raketwetenschap...
Dit artikel is eerder gepubliceerd op tfp.org
Laatst bijgewerkt: 20 maart 2024 06:23