“Waarom zet Halsema deze data weg als ‘gegoochel’? Omdat ze de pijnlijke en harde realiteit niet onder ogen wil zien. In een stad waar tragedies zoals de moord op Lisa uit Abcoude plaatsvinden, is het negeren van deze statistieken een keiharde klap in het gezicht van slachtoffers.” (bron 1/2)
Femke Halsema ‘goochelt’ met statistiek om oververtegenwoordiging van immigranten in zedenmisdrijven weg te poetsen
Cijfers liegen niet. Maar ze kunnen wel zo worden gepresenteerd dat de uitkomst een bepaald politiek doel dient. Dat verwijt klinkt nu richting GroenLinks-burgemeester van Amsterdam Femke Halsema, die het zogenaamde per capita-statistiek in de context van seksuele misdrijven door allochtonen wegzet als “gegoochel.” Is het onkunde of moedwillige misleiding?
Femke Halsema: ‘Statistische standaardmethode is gegoochel’
Halsema plaatste op sociale media twee grafieken met daarin cijfers van seksuele misdrijven en de herkomst van de verdachten. In de linker grafiek staan absolute aantallen, de rechter is een weergave van het aantal verdachten per 10.000 mannen uit de betreffende groep – dus, per capita, ofwel per hoofd van de bevolking(sgroep). Dat wil zeggen, hoeveel van de 10.000 autochtonen is verdachte, versus het aantal allochtonen dat per 10.000 als verdachte wordt aangemerkt. Deze statistische standaardmethode, die ons in dit geval in staat stelt te vergelijken wat de kans is dat leden van deze groepen zedendelicten begaan, noemde Halsema “gegoochel.” Jan van de Beek, auteur van Migratiemagneet Nederland, noemde het commentaar van Halsema “demagogie met cijfers” en rekende voor dat mannen uit zes typische asielherkomstlanden in 2022 circa tien keer vaker verdacht werden dan autochtone mannen. Ook oud-minister Ronald Plasterk leverde kritiek: “Het is zeer zeker geen ‘gegoochel’ om criminaliteitscijfers per capita uit te drukken. Juist het weglaten daarvan is misleiding.”
De moord op de 17-jarige Lisa die het debat aanwakkerde
De directe aanleiding voor de discussie en de bijdrage van Halsema is de moord op de 17-jarige Lisa uit Abcoude, waarbij een 22-jarige asielzoeker als verdachte is aangehouden. Hij wordt ook in verband gebracht met twee andere zedenzaken in Amsterdam, zo bevestigden de politie en het OM. De verdachte zit vast en het onderzoek loopt. Regionale media melden dat hij vermoedelijk uit Nigeria afkomstig is, maar ook dat detail is nog onderwerp van onderzoek. Het is in de context van het asieldebat dat de cijfers correct moeten worden uitgelegd – dat wil zeggen, niet in absolute aantallen, die groepsgrootte en dus de relatieve vertegenwoordiging van bepaalde bevolkingsgroepen negeert, maar per hoofd van de bevolking(sgroep).
Oververtegenwoordiging van allochtonen in zedencriminaliteit
Van de Beek vatte het zo samen: 6.553.291 mannen met Nederlandse achtergrond leverden 1.460 verdachten van een seksueel delict op. 58.951 mannen met Afghaanse, Iraanse, Iraakse, Syrische, Somalische en Eritrese nationaliteit leverden er 150 op. In absolute aantallen zijn dit dus “bijna tien keer zoveel” autochtone verdachten – maar op een ruim honderd keer grotere groep. Dat levert 25,4 allochtone verdachten per 10.000 tegen 2,23 per 10.000 Nederlandse verdachten op. Echter, het CBS rekent hierbij met nationaliteit en niet met etniciteit, dus genaturaliseerde immigranten worden tot Nederlanders gerekend, wat de cijfers in het voordeel van de allochtone bevolking bevoordeelt. Conclusie: afgaande op deze cijfers is er een oververtegenwoordiging rond factor tien bij mensen uit de betreffende asielherkomstlanden, waarbij Van de Beek in zijn boek nog corrigeert voor leeftijdsopbouw. Jongere mannen zijn namelijk vaker verdachte dan oudere en immigranten zijn relatief vaak jonge mannen.
Criminaliteit van asielzoekers ‘weg-corrigeren’
“Voor burgers is dat eigenlijk irrelevant. Die willen gewoon minder misdaad,” schrijft van de Beek in zijn boek. “Je kunt bijvoorbeeld wel de hoge criminaliteit onder een bepaalde groep asielzoekers ’weg-corrigeren’ omdat het overwegend laagopgeleide, kansarme jongemannen zijn, maar dat neemt niet weg dat het dan nog steeds een slecht idee is om veel laagopgeleide, kansarme, jonge, mannelijke asielzoekers uit die groep toe te laten.”
Aantal verdachten van een seksueel misdrijf per 10.000 mannen, voor autochtonen en voor zes nationaliteiten van typische asielherkomstlanden, gecorrigeerd voor leeftijdsopbouw. Tussen haken de mate van oververtegenwoordiging ten opzichte van autochtonen. (bron)
De implicaties in één oogopslag duidelijk
Op X circuleren vele simpele voorbeeldscenario’s die de implicaties in één oogopslag duidelijk maken: “Met wie zullen de meeste vrouwen het liefst in een bus zitten als ze moesten kiezen? Een bus vol Nederlandse mannen of een bus vol Somalische mannen?” Of: “Als je dochter ‘s nachts naar huis loopt en ze komt onderweg 19 autochtone Nederlanders en 1 Somalische vluchteling tegen, is de kans groter dat ze verkracht wordt door de Somaliër dan een Nederlander.” En: “Je hebt 2 potten met M&M's. Je moet 1 M&M eten. Pot 1 bevat 2 M&M’s waarvan er 1 dodelijk giftig is. Pot 2 bevat 50 M&M’s waarvan er 2 dodelijk giftig zijn. Femke Halsema: ‘Doe mij maar een M&M uit pot 1, want er zitten twee keer zoveel dodelijke M&M’s in pot 2. Dat risico ga ik niet nemen.’” Deze voorbeelden zijn geen “gegoochel,” maar betreffen basale kansrekening – die Halsema met één post wegwuifde.
Lees ook: Hoezo vluchteling? Somaliër zet zijn eigen kinderen uit huis
Criminologe Femke Halsema moet toch beter weten?
De hamvraag is of de karakterisering van deze werkwijze als “gegoochel” door Halsema een kwestie van onkunde of bewuste misleiding betreft. Een ongemakkelijk gegeven is dat Halsema zelf is opgeleid met specialisatie criminologie en rechtssociologie. Van een bestuurder met een dergelijke achtergrond mag statistisch vakmanschap worden verwacht. Bovendien vertelde ze eerder dat zij haar kinderen van een zwarte school haalde – een keuze die illustreert dat zij toch zeker lijkt te begrijpen dat verschillen tussen bevolkingsgroepen wél degelijk consequenties hebben. Juist dan wringt het wanneer dezelfde bestuurder in een debat over criminaliteit van asielzoekers en allochtonen de per capita-statistiek wegzet als “gegoochel.” De linkse opengrenzenpolitiek van de afgelopen decennia is immers wat de massale demografische verschuiving teweeg heeft gebracht, met alle gevolgen van dien.
De impact van massa-immigratie op de veiligheid
De demografische aardverschuiving beïnvloedt de veiligheid. Zo nam het aantal geregistreerde zedendelicten sinds het laagste punt in 2015 met zo’n 30% toe. De rol van niet-westerse immigranten in deze ontwikkeling valt moeilijk te ontkennen. Ter illustratie, zoals een gebruiker op X schreef: “De rechter grafiek toont aan dat bij een toename van mannelijke asielzoekers het aantal misdrijven relatief veel harder stijgt dan bij een toename van autochtonen. Voor iedere 10.000 autochtonen erbij stijgt het aantal seksuele misdrijven met circa 3. Voor iedere 10.000 Somaliërs erbij stijgt het aantal seksuele misdrijven met circa 57.” Met andere woorden, door de massa-immigratie neemt het aantal seksuele misdrijven onevenredig hard toe.
Femke Halsema kijkt wederom liever weg
Een andere X-gebruiker somde het summier op: “Per capita statistieken zijn geen trucjes, maar een zeer objectieve manier om misdaadpatronen te vergelijken, ongeacht bevolkingsgrootte. Ze tonen onmiskenbaar dat bepaalde groepen mannen disproportioneel bijdragen aan seksuele criminaliteit. Waarom zet Halsema deze data dan weg als ‘gegoochel’? Omdat ze de pijnlijke en harde realiteit niet onder ogen wil zien. In een stad waar tragedies zoals de moord op Lisa uit Abcoude plaatsvinden, is het negeren van deze statistieken een keiharde klap in het gezicht van slachtoffers. Halsema’s misinformatie is onverantwoord en ondermijnt wederom het vertrouwen in haar bestuur.”
"Femicide"-framing
Dat brengt ons bij de morele kwestie die veel Nederlanders raakte: terwijl het land rouwde om Lisa, verlegde het progressieve kamp het onderwerp van discussie bliksemsnel naar “femicide” en “mannen” als daders, weg van de asielcontext van de verdachte. In vele online reacties uitte men verontwaardiging over het feit dat het onrecht dat Lisa en haar nabestaanden is aangedaan wordt herverpakt om de linkse politieke agenda te dienen, in plaats van de harde vragen te stellen over aanhoudende massa-immigratie, toenemende veiligheidsrisico’s en de opkomst van de islam. Dat laatste vraagstuk is nagenoeg verboden terrein in de progressieve kringen waarin Halsema verkeert. Het is nochtans relevante context. “Laten we toch alsjeblieft niet vergeten dat verkrachting van niet-moslimse vrouwen door de islam wordt toegestaan,” stelt arabiste Machteld Allan op X.
Kop in het zand
Dit onderstreept nog maar weer: beleid moet zich baseren op feiten en cijfers, niet op opportunistische misleiding die een vals gevoel van geruststelling geeft. Serieuze bestuurders onderscheiden dan ook duidelijk tussen emotie en analyse – en erkennen wat per capita-cijfers onontkoombaar tonen. Andere bestuurders steken samen met Femke Halsema hun kop in het zand.
Laatst bijgewerkt: 29 augustus 2025 20:49