Melkveehouder Alex Datema gaat er bij de Rabobank op toezien dat leningen alleen nog naar 'groene' boeren gaan. (Beeld: Screenshot NPO)
Rabobank gaat klimaatkritische boer discrimineren
Boeren zonder goed milieuverhaal kunnen een lening bij de Rabobank wel vergeten. Dat zegt de nieuwe directeur Food&Agri van die bank, Alex Datema (56) in De Telegraaf. Dit terwijl de Rabo vanouds de bank voor de boeren was en het ‘bo’ in Rabo nog verwijst naar haar oorspronkelijke naam: de Boerenleenbank.
Alex Datema wordt poortwachter
De Rabobank gaat klanten dus onder druk zetten om mee te gaan in door de staat ondersteunde, populaire, maar zeer aanvechtbare hypotheses zoals klimaatopwarming door CO2, de vermeende stikstofcrisis en wat dies meer zij. Als poortwachter heeft de bank nu Alex Datema (56), die zo blijkt uit het interview, zelf een boer is, een melkveehouder met 120 koeien. Een ‘groene’ boer, die nu – ongetwijfeld goed betaald – op het hoofdkantoor van de Rabobank zit en daar het groene narratief dwingend aan zijn collega’s moet helpen opleggen.
Rabobank volgt De Nederlandsche Bank
Toch doet de Rabobank hiermee niet anders dan De Nederlandsche Bank volgen, de bank voor de andere banken. Voor leningen aan de banken, wat tot de opdracht van DNB behoort, legt president Klaas Knot eveneens ‘groene’ maatstaven aan. “Bij DNB staat verduurzaming hoog op de agenda”, staat nu op de website van DNB te lezen. “Wij adviseren de overheid en nemen het op in ons toezicht, onze beleggingen en onze bedrijfsvoering.” En DNB voegt daaraan toe. “De tijd dringt, want hoe langer we wachten, hoe groter de onzekerheid en de kans op economische schokken.” Dit terwijl iedereen weet dat bijvoorbeeld de huidige, dramatisch stijgende energieprijzen vooral een gevolg zijn van het afstoten van fossiele energiebronnen, zonder dat daar deugdelijke alternatieven voor zijn.
Groene chaos dreigt, zoals in Duitsland
De klimaatagenda zorgt dus juist voor toekomstONbestendigheid. Als niet meer het boerenbedrijf centraal staat en de Rabobank andere dan zakelijke criteria gaat aanleggen bij het beoordelingen van leningen, zal dat alleen maar nog meer aan de groene chaos bijdragen, zoals die bijvoorbeeld nu al in het de-industrialiserende Duitsland pijnlijk voelbaar wordt.
Vermeende dreiging
De groene agenda is dan ook in feite een rode agenda, zoals Cultuur onder Vuur heeft laten zien in het boek Groen is het nieuwe rood. Het door de arbeiders verlaten socialisme heeft zich in klimaatsocialisme weten te transformeren door te schermen met dreigingen van wereldomvattende proporties – klimaatopwarming en andere vermeende vormen van ‘milieucrisis’ – om zo alsnog zijn agenda van nivellering, bestrijding van privé-eigendom en economische degrowth, alsmede van basisinkomen en wereldbestuur door te drukken. Dat verklaart het enthousiasme van de socialistische vicevoorzitter van de Europese Commissie, Frans Timmermans (PvdA), maar nog niet waarom de Rabobank, centrale banken, grote pensioenfondsen en industrieën daaraan meewerken. Waarom hebben ze zo grif hun ‘boerenverstand’ ingeleverd? Alleen maar om goede sier bij links te maken?
Lees ook: Deutsche Bank bepleit “eco-dictatuur” voor Frans Timmermans
Klimaatnarratief gehoorzamen
De trend naar deugkapitalisme werd echter al in de jaren negentig gesignaleerd. Twee Franse sociologen, Luc Boltanski en Eve Chiapello, beschreven toen in The New Spirit of Capitalism hoe uit de vakliteratuur voor managers viel af te leiden dat het kapitalisme in de periode van 1968-1995 bezig was geweest de linkse kritiek van de jaren zestig en zeventig zoveel mogelijk te absorberen en onschadelijk te maken: dat deed het door het activisme een stap voor te blijven en de doelstellingen ervan, de ‘waarden’, aldus de onderzoekers, over te nemen. If you cannot beat them, join them. Vandaar de gretigheid waarmee het bedrijfsleven, banken als DNB en Rabobank en pensioenfondsen als het ABP thans aan het klimaatnarratief gehoorzamen. Dat kan een deel van de verklaring zijn, maar inmiddels hebben we steeds meer mensen als Alex Datema, die op beslissende posities zitten en die het groene narratief voor zoete koek geslikt hebben. Ze weten al niet beter meer, want als ze dat wel deden, hadden ze de baan niet gekregen.
‘Landbouwsucces schuld van overheid’
Is het niet hypocriet, zo vraagt De Telegraaf, dan ook aan Datema dat hij nu namens de Rabobank het groene verhaal verkoopt, terwijl die bank zelf onderdeel is van het jarenlange proces dat van Nederland de tweede landbouwgrootmacht ter wereld heeft gemaakt? Volgens Datema was dat succes echter vooral de schuld van de overheid: “Die wilde goedkoper, meer en beter voedsel. De landbouw die er nu staat is de verantwoordelijkheid van de overheid, de ketenpartijen en de boeren samen. En daarin speelt de Rabobank een rol.” Datema spreekt hier over “goedkoper, meer en beter voedsel” alsof dat iets vies is, en geen algemeen belang. Tegelijk laat hij indirect blijken dat het nieuwe beleid zeker ten koste hiervan zal gaan: laat de Nederlander zich dus voorbereiden op duurder, minder en slechter voedsel.
Europese Unie 'volgt wel'
Datema wijst zelf al in die richting wanneer hij aangeeft dat “als wij duurzamer voedsel willen in Nederland, dat niet automatisch via de markt betaald wordt, maar het structureel geld kost.” Met andere woorden, in plaats van te verdienen aan de productie van voedsel, moet er omwille van de groene agenda belastinggeld bij. Zal Nederland zichzelf niet in de voet schieten, zo vraagt De Telegraaf dan, met een dergelijk opzettelijk ondoelmatige, ‘groene’ landbouwteelt? Dan prijzen we onszelf toch uit de markt? “Uiteindelijk wel”, geeft Datema toe, die dan naar de EU verwijst, alsof daar het geld aan de bomen groeit. “Alleen wij hebben iets meer haast vanwege de stikstofcrisis. Ik denk dat als wij hier gewoon beginnen, het in de rest van Europa ook wel gaat lopen.” Over groen geloof gesproken…
Door groene hoepeltjes springen
Wat gaat de Rabobank doen met boeren met boerenverstand, die lak hebben aan de klimaat- en stikstofverhalen van het klimaatsocialisme? Die deze verhalen “ontkennen” zoals De Telegraaf het formuleert? Voor de vorm maakt Datema even wat schijnbewegingen: “Het is niet aan ons om iets te vinden van die mening”, maar de aap komt al snel uit de mouw. “Als je als boer niet meebeweegt wordt je toekomstperspectief er niet beter op. Want dat is ook een risico voor de bank uiteindelijk, aan ons wordt ook gevraagd wat onze impact is qua CO2-uitstoot en het behouden van biodiversiteit.” Met andere woorden: dan zou de Rabo wel eens bot kunnen vangen bij De Nederlandse Bank, de centrale bank op wier diensten elke gewone bank is aangewezen. Met andere woorden: de Rabobank laat de boeren door hetzelfde groene hoepeltje springen, als het zelf door DNB voorgehouden krijgt. Met als eindresultaat dus deze groene cancel culture.
Laatst bijgewerkt: 7 juli 2023 16:07