Greta Thunberg bij een pro-Palestina-protest. De activiste heeft Gaia ingeruild voor Gaza.
Het klimaat voor 'klimaatverandering' is veranderd
Eco-activisten maken moeilijke tijden door. Vroeger genoten ze een zekere prestige binnen radicaal links.
Planeet redden
Hun voorstel was een win-winsituatie waar iedereen zich bij kon aansluiten. De zaak – het redden van de planeet – is natuurlijk aantrekkelijk omdat iedereen erbij betrokken is, niet alleen enkele onderdrukte minderheden of identiteiten. Het dramatische karakter van de zaak leende zich bovendien goed voor uitgebreide media-aandacht, creatief straattheater en trendy acroniemen in DEI-stijl. Dat lijkt allemaal te veranderen. De planeet is er niet beter aan toe dan vroeger. De hockeystick-grafieken van de CO2-uitstoot wijzen nog steeds omhoog, in de richting van een dreigende ondergang. Er doen zich nog steeds extreme weersomstandigheden voor, die worden bestempeld als klimaatgebeurtenissen.
Greta Thunberg ruilt Gaia voor Gaza in
Maar mensen kunnen zich gewoonweg niet meer opwinden over de komende apocalyps. Greta Thunberg is volwassen geworden en heeft Gaia nu ingeruild voor Gaza. De eco-zaak heeft zijn dynamiek en media-aandacht verloren. Eco-activisten willen hun platformen verbreden om meer steun en aandacht in de media te krijgen. Het linkse tijdschrift The Nation meldt dat een demonstratie tijdens de Klimaatweek in New York City de slogan “Make Billionaires Pay” ('Laat miljardairs betalen') had. Aan het evenement namen activisten deel van de Women's March, socialisten en andere niet-milieugroeperingen, in de hoop dat het meer mensen zou aantrekken.
Lees ook: Hardlinkse partijen lijden verkiezingsnederlaag: links blijft melaats
Jongeren blijven weg van klimaatdemonstratie
Opvallend afwezig bij de anti-miljardairdemonstratie waren jonge mensen, die de toekomst van elke dynamische beweging vertegenwoordigen. Verslaggever Heather Chen zag “duizenden ouderen”, terwijl de groep onder de 35 “klein leek”. Ze zocht tevergeefs naar de jongeren.
Zo werd de bijeenkomst op 20 september een bonte verzameling van linkse doelen. Voor buitenstaanders was het niet duidelijk waar de eco-bijeenkomst precies over ging. Iedereen leek zijn eigen doel en spandoeken te hebben, variërend van ‘No Kings’, ‘Free Jimmy Kimmel’ en ‘Epstein’.
Weinig mensen bij betogingen
Velen waren zich er niet van bewust dat het klimaat de gemeenschappelijke noemer van de betoging moest zijn. Volgens de organisatoren trok een soortgelijke, meer gerichte betoging onder de naam “March to End Fossil Fuels” in 2023 65.000 mensen. De anti-miljardairsbetoging van dit jaar, die iedereen omarmde, wist slechts ongeveer 25.000 mensen te verenigen. Dergelijke cijfers zijn typerend voor afnemende belangstelling. De mainstream klimaatbeweging is bezig met een rebranding om afstand te nemen van het disruptieve activisme tegen fossiele brandstoffen uit het verleden. Nu kan klimaatverandering zo ongeveer alles betekenen – behalve klimaatverandering.
Het woord 'klimaat' is besmet geraakt
Een centralistische Democratische denktank, het Searchlight Institute, heeft onlangs een paper gepubliceerd met de veelzeggende titel: “De eerste regel voor het oplossen van klimaatverandering: zeg niet klimaatverandering.” Groepen als de Sunrise Movement schuwen het label ‘klimaat’. Hun activisten beweren dat, nu de democratie wordt bedreigd, de focus moet liggen op het bouwen van een wereld waarin klimaatactie mogelijk is. Klimaatproblemen moeten wijken voor andere, dringender kwesties. ICE en Gaza halen veel vaker de krantenkoppen.
Massa-immigratie wordt erbij gehaald
De rebranding laat zien dat de ecologische zaak nooit over de aarde ging, maar altijd over de revolutie van links. Alles moet op deze revolutie zijn gericht en elke zaak kan daarvoor worden opgeofferd. Keanu Arepl-Josiah, organisator van Climate Week, verwoordde het het beste door te stellen dat “de strijd voor klimaatrechtvaardigheid hetzelfde is als de strijd tegen ICE” [de Amerikaanse IND, red.]. Het is ook hetzelfde als “de aanvallen op onze transgenders”, genocide in Gaza of de strijd voor betaalbaarheid onder de armen in het land. Uiteindelijk komen alle linkse doelen samen.
Lees ook: Waarom steunt Extinction Rebellion Hamas en transgenderisme?
De planeet kan wel wachten
Ondanks de pogingen om de reikwijdte van de beweging te verbreden, neemt het aantal deelnemers aan de bijeenkomsten af in plaats van toe.
De rebranding geeft het publiek een verkeerd signaal. Door zich te richten op meer brandende kwesties lijkt de beweging te zeggen dat het redden van de planeet kan wachten tot na de revolutie.
Dit artikel verscheen eerder op tfp.org.
Laatst bijgewerkt: 5 november 2025 14:57