Zelfstandig ondernemen wordt een stuk minder zelfstandig, als het aan overheden en de pensioensector ligt.
Pensioenfederatie en politieke partijen willen zzp’ers dwingen tot pensioenopbouw
Zelfstandigen moeten minimaal 20 procent van hun inkomen in pensioen steken. Dat vindt de Pensioenfederatie in reactie op een wetsvoorstel dat zzp'ers dwingt tot pensioenopbouw.
Thierry Aartsen
De Pensioenfederatie stelt de 20 procent-regel voor in een consultatiereactie op de Zelfstandigenwet. Deze initiatiefwet van VVD, CDA, D66 en SGP wil zzp’ers dwingen tot het opbouwen van pensioen. De karrentrekker is Thierry Aartsen, bij indiening van het wetsvoorstel Tweede Kamerlid en sinds kort staatssecretaris in demissionair kabinet-Schoof. Eerder noemde Aartsen de wensen van pensioendeelnemers van “ondergeschikt belang”.
Zuiver socialisme
De gedachtegang achter de Zelfstandigenwet is zuiver socialisme. Er is een “ongelijk speelveld” dat geëgaliseerd moet worden. Weliswaar stellen de initiatiefnemers “keuzevrijheid” centraal: “een storting in een pensioenfonds” of een “(vastgoed)beleggingsportefeuille” is voldoende voor de zelfstandige om aan de plicht te voldoen.
Lees ook: De Europese economie raakt achterop door het gelijkheidsdenken
Nog meer overheid voor extra controle
Maar hoe gaat de overheid dit controleren? Gaat die oordelen of investeringen in edelmetalen of cryptovaluta wel onder pensioenopbouw vallen? En wat als een zelfstandige nagelstyliste bewust geen oudedagsvoorziening heeft, omdat haar man een royaal pensioen opbouwt bij zijn werkgever? Deze pensioendwang vereist nóg meer controle door een overheidsapparaat dat afgelopen twee decennia al flink gegroeid is.
20 procent-regel is onnodig
De Pensioenfederatie gaat nog een stap verder dan Aartsen cum suis. De sectorvertegenwoordiger noemt 20 procent van het bruto-inkomen als ondergrens. Dat is een “proportionele bijdrage”. Maar wat proportioneel is, verschilt per persoon. Een 27-jarige IT’er die 10.000 euro bruto per maand verdient, hoeft geen 2.000 euro per maand af te dragen. 1.000 euro per maand is genoeg.
Een voorbeeld
Houdt de zelfstandige dit 40 jaar vol – en dat wordt met het jaar makkelijker door de inflatie –, dan gaat hij (gerekend met een gemiddeld rendement van 8 procent) met 3,1 miljoen euro zijn pensioentijd in. Met de vuistregel dat je 4 procent per jaar kunt onttrekken zonder dat je vermogen daalt, kan hij zichzelf 124.000 euro per jaar uitkeren. Een IT’er in loondienst, die elke maand afdraagt aan een fonds, kan van zo’n pensioen alleen maar dromen.
Collectieve dwang werkt niet
Dit is uiteraard geen financieel advies. Dit is wel een illustratie van het principe dat one size fits none. Pensioen bij zelfstandigen is maatwerk. Collectieve dwang via de wet werkt niet. Het is bovendien strijdig met de vrijheid van ondernemen, het subsidiariteitsbeginsel én het recht op privé-eigendom. Het gebrek aan zulke dwang is nu juist wat het zzp'en aantrekkelijk maakt voor een aanzienlijk deel van de zelfstandigen.
Onverdraaglijke vrijheid
Zelfstandigen zijn kwetsbaar, zo constateert de Pensioenfederatie. Een deel heeft zijn oudedagsvoorziening niet op orde. Het antwoord daarop is echter verantwoordelijkheidszin, niet overheidsdwang. Wie met die verantwoordelijkheid niet kan dragen, moet geen zelfstandige worden. Vrijheid geeft de kans veel geld te verdienen, maar ook om aan de bedelstaf te raken. Die vrijheid is voor de pensioensocialisten van de politieke middenpartijen en de Pensioenfederatie onverdraaglijk.
Laatst bijgewerkt: 13 augustus 2025 10:49