Bertrand de Orléans e Bragança geeft in een exclusief interview zijn visie op geloof, politiek en actualiteit. Bron afbeelding: Wikimedia Commons / Brasil Paralelo.
Katholieke prins van Brazilië: 'Westen kan alleen overleven door christenheid te herstellen'
Het hoofd van het keizerlijk huis van Brazilië, Dom Bertrand, legt zijn visie op de regering en het geloof uit en stelt dat ‘als God uit beeld wordt verwijderd, de staat God wordt’.
Leuke weetjes
Vindt u het leuk om leuke weetjes in gesprekken te verwerken? Sommige mensen zullen geïntrigeerd zijn als ze horen dat de gemiddelde diepte van de oceaan ongeveer gelijk is aan acht Empire State Buildings op elkaar gestapeld. Anderen vinden het misschien grappig om te horen dat het menselijk brein op elk moment ongeveer 12 tot 25 watt elektriciteit genereert – net genoeg om een kleine gloeilamp van stroom te voorzien. Maar velen zouden hun wenkbrauwen fronsen als u zou beweren dat Brazilië ooit de feitelijke zetel van een Europese monarchie was en dat Rio de Janeiro de hoofdstad van het rijk was.
Dom Bertrand de Orléans e Bragança
Nog opvallender is het feit dat de Braziliaanse koninklijke familie nog steeds bestaat (meer bepaald de keizerlijke familie), ook al heeft ze geen openbare taken of functies, en dat het huidige hoofd van het keizerlijk huis van Brazilië, Dom Bertrand de Orléans e Bragança, een vroom katholiek is die dagelijks de communie ontvangt. "Ik heb elke dag van mijn leven de Heilige Communie ontvangen sinds ik 17 was (hij is nu 84). Ik herinner me dat ik slechts twee keer de Communie heb gemist: een keer in Bolivia vanwege een avondklok en een keer in Washington D.C. vanwege een sneeuwstorm." Dom Bertrand nam even de tijd om met LifeSiteNews te praten over zijn visie op de relatie tussen politiek en het katholieke geloof.
Een korte geschiedenis
De afstamming van Dom Bertrand leest als een panorama van enkele van de meest vooraanstaande vorsten van Europa. Naast alle Portugese koninklijke families omvat zijn stamboom ook keizer Maximiliaan I van Oostenrijk, Karel de Grote en Karel V van Spanje. Hij is vooral trots op zijn afstamming van heiligen zoals de heilige Elisabeth, koningin van Portugal, de heilige Nuno van Santa Maria, de heilige Vladimir de Grote en de heilige Lodewijk IX van Frankrijk.
Lees ook: Het 'sterke geld' van de goede koning Lodewijk de Heilige
Van Portugal naar Brazilië
In 1807, toen Napoleon grote delen van Europa veroverde, kwam Portugal in direct gevaar. Om de Fransen te slim af te zijn, verplaatste de prins-regent van Portugal, Dom João VI – ook een voorvader van Dom Bertrand – in 1808 de hoofdstad van het uitgestrekte Portugese rijk, dat zich over vier continenten uitstrekte, naar Brazilië. Deze verhuizing zorgde ervoor dat de monarchie kon blijven voortbestaan en luidde een nieuw tijdperk in Amerika in.
De bloei van Brazilië
Vanaf dat moment werd Brazilië de zetel van het Portugese rijk, met de stad Rio de Janeiro als hoofdstad. De komst van het Portugese hof transformeerde Brazilië, dat tot dan toe een kolonie was geweest zonder nationale eenheid buiten de geografische grenzen en bestond uit bijna autonome provincies. De samenhang van het land als natie werd sterker, wat leidde tot een opmerkelijke periode van vooruitgang waarin onder andere bibliotheken, scholen, industrieën en stadsontwikkelingsinitiatieven tot bloei kwamen.
Onafhankelijkheid
In 1822 riep Dom Pedro I, de zoon van Dom João VI, de onafhankelijkheid van Brazilië uit, waardoor het een nieuw en bloeiend rijk werd met een van de machtigste marines ter wereld, de eerste langeafstandstelegraafkabel die Zuid-Amerika met Europa verbond, 's werelds eerste moderne postsystemen, een van de hoogste alfabetiseringsgraadgroei in het westelijk halfrond en het grootste industriepark in Latijns-Amerika.
Ballingschap van het koninklijk huis
In 1889 veranderde een militaire staatsgreep – uitgevoerd zonder enige betrokkenheid van het volk – het land echter van een monarchie in een republiek, waardoor de koninklijke familie in ballingschap werd gedwongen. Dom Bertrand, die tijdens de ballingschap in Frankrijk werd geboren, stelt dat de Braziliaanse Republiek een mislukking is geweest en dat Brazilië een veel verder ontwikkeld land zou zijn als het de monarchie had gehandhaafd.
Neem een voorbeeld aan Japan
Sommigen beschouwen de monarchie als een verouderde en decoratieve instelling, waar die ook bestaat. Dom Bertrand is het daar niet mee eens. Hij stelt dat de opmerkelijke ontwikkeling van Brazilië tijdens zijn korte monarchale periode voorbeeldig is, net als het succes van moderne constitutionele monarchieën zoals Japan.
'Koloniën missen de Portugezen'
Hij schrijft de verhuizing van Dom João VI naar Brazilië toe aan het voortbestaan van de Portugeestalige wereld. “Vergelijk zelfs vandaag de dag nog de voormalige Portugese koloniën met de regio's eromheen”, zegt hij. "Goa in India, Macau in China – ze hebben een andere cultuur en stabiliteit. Ze missen de Portugezen nog steeds. Toen Portugal in 1974 de Anjerrevolutie onderging, werden kolonies als Mozambique en Oost-Timor tegen hun wil overgedragen aan socialisten. Neem bijvoorbeeld Oost-Timor: na de invasie door Indonesië werd het herstel geleid door Timorese katholieken met hulp van Australië. Oost-Timor weigerde Engels als officiële taal in te voeren en zei dat ze liever arm bleven en Portugees bleven spreken dan Engels in te voeren."
In republieken is de monarchie populair
Gevraagd naar sommige landen, zoals de Verenigde Staten, die nooit een monarchie hebben gehad en toch welvarend zijn, zei Dom Bertrand: “Amerikanen zouden diep van binnen graag een koning hebben. Kijk maar naar het succes van de Britse koninklijke familie wanneer ze op bezoek komen. Ik ga daar vaak heen en word hartelijk ontvangen. Waarom? Omdat ik een katholieke prins ben.”
De koning als vader
Voor hem is de monarchie de meest natuurlijke vorm van bestuur. “De monarchie is gebaseerd op een goddelijke instelling: het gezin. Wat is een gezin anders dan een kleine monarchie? De vader is de koning, de moeder de koningin en de kinderen zijn de trouwe onderdanen. Deze structuur zorgt voor stabiliteit. Een koning is geen tiran, maar een gids die de kwaliteiten van het volk aanmoedigt, hun fouten beteugelt en hen naar een gemeenschappelijk doel leidt – net zoals een goede vader zijn kinderen opvoedt.”
Vreedzame onafhankelijkheid
De stabiliteit die de monarchie biedt, zou de reden zijn waarom Brazilië tegenwoordig zo'n belangrijk land is: “In tegenstelling tot onze Spaans-Amerikaanse buren verliep de onafhankelijkheid van Brazilië vreedzaam, waardoor de nationale eenheid en territoriale integriteit gewaarborgd bleven. Daarom zijn we nog steeds het op vier na grootste land ter wereld en de op één na grootste landbouwproducent, direct na de Verenigde Staten”, merkt hij op.
Harmonie tussen Kerk en staat
Naast materiële vooruitgang en vrede – “In een republiek is er om de vier jaar een gewelddadige strijd om de macht”, benadrukt hij – zorgde de monarchie voor stabiliteit in Brazilië. De eerste grondwet, uit 1824, verklaarde het katholicisme tot officiële godsdienst van het keizerrijk. “Er was harmonie tussen de wereldlijke en de spirituele sfeer, tussen Kerk en staat, wat voor buitengewone stabiliteit zorgde”, aldus Dom Bertrand.
Portugal begon met een goddelijk visioen
Portugal (inclusief zijn vorsten) is van oudsher een van de meest katholieke landen van Europa. De nationale geschiedenis begint met Dom Afonso Henriques in de 12e eeuw – ook een directe voorouder van Dom Bertrand – die volgens de overlevering een visioen van Christus zag tijdens de Slag bij Ourique tegen de Moren. Onze Lieve Heer verzekerde hem van de overwinning, waardoor hij de eerste koning van Portugal werd.
De zwakte van Portugal
Sommige wetenschappers zeggen echter dat de verplaatsing van de regeringszetel van Lissabon naar Rio de Janeiro in 1808 de zwakte van Portugal aan het licht bracht en het daaruit voortvloeiende onvermogen om weerstand te bieden aan het offensief van Napoleon. Deze zwakte was een symptoom van interne achterstand, die onder andere werd veroorzaakt door het katholieke geloof en de daaruit voortvloeiende veroudering van de gewoonten. Dom Bertrand verwerpt dit idee: “Portugal – en later Brazilië – kende juist stabiliteit omdat het een katholieke beschaving was, die slechts kortstondig werd onderbroken door de markies van Pombal.”
Grootse prestaties
Aan het begin van de 19e eeuw was Portugal zelf inderdaad een land waarvan de middelen tot handelen in geen verhouding stonden tot de omvang van zijn rijk. Enerzijds zou deze situatie kunnen duiden op een zekere inertie met betrekking tot de interne ontwikkeling (waarom evolueerde zo'n rijk land niet meer?), anderzijds benadrukt het de grootsheid van de Portugese prestaties, zelfs met de beperkte middelen waarover zij beschikten.
Lees ook: Kinderwens daalt drastisch: waarom willen steeds minder Nederlanders nageslacht?
Renaissance was het begin van het verval
Dom Bertrand vervolgt: “Portugal was, net als de rest van de wereld, het slachtoffer van het verval van de christenheid* dat in de Renaissance was ingezet, toen samenlevingen verschoven van theocentrisch naar humanistisch.” Voor Dom Bertrand markeerde de Renaissance het begin van het einde van de christenheid en luidde het een groeiende tendens in om de mens te vergoddelijken.
Culturele revolutie
De protestantse reformatie versterkte deze verschuiving, hoewel Portugal hier minder door werd beïnvloed dankzij zijn sterke katholieke wortels. Daarna kwamen de Verlichting, het communisme en de huidige culturele revolutie “die vernietigt wat er nog over is van de christenheid – met abortus, echtscheiding en al deze misdaden tegen Gods wet”, stelt hij.
Tien Geboden in de grondwet
Koning Jan van Engeland wordt geassocieerd met het eerste belangrijke constitutionele document van de moderne westerse traditie, maar Dom Bertrand wijst erop dat Sint-Stefanus van Hongarije hem voorafging en de Tien Geboden tot de grondwet van zijn land maakte.
'Herstel van christenheid biedt de oplossing voor moderne problemen'
Hij zegt: "Dit is wat Sint-Augustinus zegt in De stad van God: een stad, natie of regio waarin iedereen de wil van God respecteert. Dat is wat we elke dag bidden in het Onze Vader wanneer we zeggen: “Uw Rijk kome, Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel.” Het is onze missie om deze wereld een weerspiegeling van de hemel te maken en de samenleving te heiligen. Wanneer een natie deugdzaam wordt, maakt zij vooruitgang. Wanneer zij de wet van God verlaat, gebeurt wat we vandaag zien. De enige oplossing voor de huidige problemen is het herstel van de christenheid."
Lees ook: Wat zegt de christelijke traditie nu echt over immigratie?
God mag niet uit beeld verdwijnen
Het hoofd van het keizerlijk huis van Brazilië maakt duidelijk dat hij tegen de seculiere staat is: "Als God uit beeld wordt verwijderd, wordt de staat God en beschouwt hij zichzelf als gerechtigd om de natuurwet te negeren en te beslissen over het gezin, abortus, echtscheiding, euthanasie ... Volgens de katholieke leer heeft de staat het laatste woord in wereldlijke aangelegenheden, maar in religieuze aangelegenheden en in aangelegenheden die beide sferen betreffen, heeft de Kerk het laatste woord, omdat het de Kerk is die de natuurwet (de gezinsstructuur, de opvoeding van kinderen, eigendom, legitieme verdediging, enz.) moet beschermen, die niet voortkomt uit een wet maar uit de schepping."
Dwang is in strijd met de natuurwet
Aan degenen die de kwestie van de vrijheid van godsdienst in een christelijke staat aan de orde stellen, antwoordt Dom Bertrand: “Ik ben katholiek en de enige kerk met volledige rechten is de katholieke Kerk. Niet-katholieke kerken worden getolereerd. Zo is het altijd geweest in de christenheid en zo was het ook in het Braziliaanse keizerrijk. Ik kan niemand met een pistool op de borst zetten en zeggen: ‘Of je bekeert je, of je sterft’, want dat is in strijd met de natuurwet, maar ik moet al het mogelijke doen om die persoon te bekeren en ervoor te zorgen dat de samenleving de wet van God respecteert.”
'In strijd met het Onze Vader'
Gevraagd naar de recente verklaring van kardinaal Matteo Zuppi dat “het einde van de christenheid geen nederlaag is, maar een kairòs: de kans om terug te keren naar wat essentieel is, naar de vrijheid van het begin”, zei Dom Bertrand: "Met alle respect, maar ik beschouw deze uitspraak als in strijd met wat we bidden in het Onze Vader. De opdracht die onze Heer Jezus Christus aan de apostelen gaf, was: “Ga heen en evangeliseer alle volkeren.” Dit geldt voor de apostelen, voor mij en voor iedereen."
'De wet van God respecteren'
"Het is Gods plan dat alle volkeren de wet van God respecteren. Ik kan geen genoegen nemen met de wetenschap dat sommige volkeren de wetten van God respecteren en andere niet. We moeten streven naar het herstel van de christenheid in de hele wereld. Als ik het goede voor mijn naaste wil, wat is dan het grootste goede dat ik voor hem kan wensen? Dat hij katholiek is, dat hij de wet van God respecteert, dat hij zichzelf heiligt en zich voorbereidt op het eeuwige leven..."
Vorst van Monaco blokkeert abortus
"Er is een heel goed voorbeeld in deze kwestie: het parlement van Monaco keurde abortus goed, maar de prins heeft de abortuswetgeving niet afgekondigd. Een staatshoofd dat abortus goedkeurt, is verantwoordelijk voor alle kinderen die zullen worden gedood. Er zijn bepaalde misdaden die om wraak naar de hemel schreeuwen."
Het middeleeuwen als hoogtepunt
Gezien Dom Bertrands verdediging van het herstel van de christenheid, rijst de vraag welke historische periode als positief voorbeeld voor vandaag de dag kan dienen: “Het hoogtepunt van de christenheid was de middeleeuwen. Over die periode bevestigde paus Leo XIII in de encycliek Immortale Dei: ‘Er was een tijd dat de filosofie van het evangelie de staten regeerde.’” Hij vervolgt: “Net zoals ik niet onverschillig kan staan tegenover de wet van God, kan de samenleving dat ook niet. De samenleving heeft de plicht om God te aanbidden, net als elk individu; zij kan niet neutraal staan tegenover God.”
Oekraïne, de Verenigde Staten en hoop voor de toekomst
Dom Bertrand noemt verschillende van zijn eigen voorouders als voorbeelden van goed bestuur: Sint-Lodewijk IX van Frankrijk – “nog steeds beschouwd als de grootste vorst van Frankrijk”; koning Ferdinand van Castilië – “die zijn regering wijdde aan de strijd tegen de moslims die het katholieke geloof vervolgden”; en Sint-Vladimir de Grote – “die zichzelf en zijn hele volk bekeerde”.
"Rusland wordt geregeerd door communistische lakeien"
Toen hij het over Sint-Vladimir had, kwam hij over de huidige oorlog in Oekraïne te spreken: "Ik ben verontwaardigd over de pogingen om Oekraïne terug te geven aan Rusland. Rusland wordt geregeerd door communistische lakeien. In deze oorlog is Oekraïne als een kleine David die een enorme Goliath verslaat. Onlangs is in Oekraïne het aantal katholieken gegroeid van 8% naar 12%, en zijn hele bisdommen van de ketterse orthodoxe kerk toegetreden tot de katholieke Kerk. Zij zien wie de ware patriotten zijn: de katholieken. Tijdens de buitengewone Maidan-protesten waren er missen en processies naar Onze Lieve Vrouw van Fatima.”
Golf van bekeringen in het Westen
Hij gaf ook commentaar op de Verenigde Staten, waarvan hij de toekomst optimistisch tegemoet ziet dankzij een golf van bekeringen. “Een Amerikaanse bisschop vertelde me onlangs dat, ondanks het feit dat katholieken niet de meerderheid van de bevolking vormen, het katholicisme de grootste religie is. Veel protestanten bekeren zich. Er zijn meer dan duizend kerken met eeuwigdurende eucharistische aanbidding. Dit trekt Gods zegeningen aan. De oplossing voor de VS, net als voor Brazilië, is de bekering van de natie tot het katholicisme.” Hij voegt eraan toe: “Kijk bijvoorbeeld naar het succes van Moeder Angelica in de VS – echt buitengewoon.”
'Jonge priesters keren terug naar Traditie'
Onze gastgesprekspartner sloot af door terug te komen op het goddelijke mandaat: “We zijn verplicht om alle volkeren te evangeliseren. Als ik iemand tot het katholieke geloof kan brengen, moet ik dat doen. Ik zal worden beoordeeld op de inspanningen die ik heb geleverd – of niet heb geleverd – om die persoon te bekeren.” Ondanks wat hij een geloofscrisis noemt, stelt hij zijn hoop op de jongere geestelijken: “Er is een beweging onder jongere priesters om terug te keren naar de traditie, naar de soutane, naar het Latijn, naar de sacramenten, naar de pracht van de liturgie. De hoop rust op jonge mensen.”
Dit artikel verscheen eerder op lifesitenews.com.
* Redactionele opmerking van Cultuur onder Vuur: 'Christenheid' verwijst niet zozeer naar het christendom zelf, maar naar de historische en maatschappelijke werkelijkheid die door het christendom is gevormd, zoals culturen, instituties en staten waarin het geloof lange tijd een dominante rol speelde. 'Christelijke beschaving' is het begrip dat nog het meest in de buurt komt. Lees hier meer over het begrip 'christenheid'.
Laatst bijgewerkt: 23 december 2025 13:03