Nieuwe pandemiewet (Wpg) bedreigt grondrechten van alle Nederlanders

Gezondheidsminister Ernst Kuipers (D66) deed een mislukte poging de nieuwe pandemiewet (Wpg) versneld door het parlement te krijgen. De wet staat nu op het programma van de Eerste Kamer. (Beeld: NPO)

Nieuwe pandemiewet (Wpg) bedreigt grondrechten van alle Nederlanders

THEMA'S:

De regering heeft bij het uitbreken van het coronavirus in februari 2020 drastische ‘tijdelijke’ vrijheidsbeperkingen ingevoerd, zoals lockdowns. De nieuwe pandemiewet bewijst echter dat in de politiek niets zo permanent is als tijdelijkheid.

Discutabele noodwetten permanent gemaakt

De regering voerde de verregaande vrijheidsbeperkingen in door middel van noodwetten. Achteraf bezien was die reactie onjuist, want gebaseerd op sterk overtrokken sterftecijfers, terwijl de effectiviteit van de maatregelen tot op vandaag in discussie is. Toch dreigt minister Ernst Kuipers (D66) met het wetsvoorstel Wet publieke gezondheid (Wpg) die discutabele noodwetten, waarvan destijds de tijdelijkheid als rechtvaardiging werd aangevoerd, definitief te maken en om te zetten in permanente wetgeving. Terwijl van een pandemie of andere noodsituatie in het geheel geen sprake is.

Schending grondrechten zat eraan te komen

De Wpg schendt de grondrechten van alle Nederlanders en is dan ook rechtstreeks in strijd met de Grondwet, betoogt advocate Meike Terhorst in een brandbrief aan de Eerste Kamer. Deze schending zag Cultuur onder Vuur al aankomen in de twee brochures die het tijdens de coronacrisis uitbracht in mei 2020 en juni 2021. Daarin werd vastgesteld dat zowel nationale overheden als internationale organen als de Wereldgezondheidsorganisatie bezig waren om met behulp van de mede door de noodwetten “aangewakkerde paniek” te sturen in de richting van een globale “gezondheidsdictatuur” onder het mom van het algemeen belang.

COV WhatsApp-banner

Alle macht in handen minister

Het lijkt erop dat wat de regering toen niet gelukte, volledige controle over de (bewegings)vrijheid van de burgers, zij nu alsnog wil binnenhalen. De nieuwe pandemiewet, die door de Tweede Kamer al is aangenomen, legt wanneer een besmettelijke ziekte de kop opsteekt, alle macht in handen van de minister als die gevaren voor de volksgezondheid zegt te voorzien. “Het is op basis van het wetsvoorstel volstrekt onduidelijk voor wat voor ziekten of andere redenen nieuwe lockdowns of andere maatregelen kunnen worden aangekondigd”, aldus Meike Terhorst. “Mogelijk is nu een klimaat lockdown in voorbereiding omdat Covid-19 als reden voor lockdowns haar magie heeft verloren.” Met andere woorden: de Wpg kan gemakkelijk oneigenlijk worden ingezet.

Alléén parlement mag grondrechten inperken

De Wpg druist rechtstreeks in tegen de Grondwet, volgens Terhorst zelfs tegen een hele reeks van artikelen: 1, 7, 8, 9, 10, 11, 14, 15, 16, 20, 23, 81 en 93. In de kern komt dit doordat de Wpg via de minister grondrechten (waaronder dat op vrijheid en lichamelijk integriteit) kan inperken, terwijl de Grondwet bepaalt dat het parlement de hoogste wetgevende macht is. De Wpg zet het parlement echter buiten spel en geeft diens wetgevende macht aan de regering, de uitvoerende macht. De Grondwet verbiedt dit nadrukkelijk: als het gaat om de inperking van fundamentele rechten moeten de Staten-Generaal het laatste woord hebben. De redelijkheid daarvan springt in het oog: het is een waarborg tegen dictatuur.

Inperking grondrechten nooit delegeren

Ook het Handvest van Grondrechten van de EU stelt dat grondrechten slechts op democratische wijze ingeperkt mogen worden. Dit mag niet worden gedelegeerd aan een minister en al helemaal niet aan een buitenlands orgaan als de Wereldgezondheidsorganisatie (waarvan de reputatie bepaald niet onomstreden is). Meike Terhorst concludeert: “Indien de Eerste Kamer haar taak als hoedster van de Grondwet serieus neemt dan is er maar één mogelijkheid, namelijk het wetsvoorstel te verwerpen.”

Red de vissers. Overheid, stop de aanval op hun privé-eigendom!

‘Constitutionele staatsgreep’

De Eerste Kamer heeft zich begin dit jaar al verzet tegen de poging van Rutte IV om de Wpg versneld door het parlement te jagen. Dit maakt een des te eigenaardiger indruk, omdat de effectiviteit van de lockdowns tijdens de corona-periode en van de bijbehorende maatregelen (mondkapjes, testen, vaccinaties, invoering van test- en vaccinatiebewijzen) nooit zijn geëvalueerd, en het kabinet er ook afkerig van lijkt dit alsnog te doen. De Biomedische Rekenkamer, een van de burgerorganisaties die voor de Wpg waarschuwen, en die zelf wel onderzoek naar de coronamaatregelen doet, waarschuwt bij monde van voorzitter van Cyril Wentzel voor een “constitutionele staatsgreep”, mocht de Eerste Kamer de nieuwe pandemiewet aannemen.

‘Waakzaamheid dringend geboden’

Het plenaire debat over de Wpg staat gepland voor 16 mei. Cyril Wentzel waarschuwt in De Andere Krant voor de mogelijkheid “dat de wet nog voor de installatie van een nieuwe Eerste Kamer op 13 juni – dus in de huidige samenstelling – in stemming wordt gebracht”. Waakzaamheid is volgens hem dringend geboden. Hij wijst erop dat zelfs toen het kabinet Rutte demissionair was, het er niet voor terugdeinsde “de meest repressieve maatregelen” door te voeren

Laatst bijgewerkt: 17 april 2023 09:11

Doneer