Klaas Knot is Nederlands "best betaalde klimaatactivist". (Foto: World Economic Forum/Boris Baldinger, via Flickr, CC BY-NC-SA 2.0 Deed)
Klimaatactivisme van Klaas Knot ondermijnt zijn gezag als president DNB
Toen Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank (DNB), onlangs in Buitenhof werd geïnterviewd, ging dat niet over inflatie of het monetaire beleid – zijn eerste verantwoordelijkheid – maar over het opnieuw inrichten van de nationale economie. Bedrijfstakken die “profiteren” van “fossiele subsidies” kunnen beter verdwijnen, aldus Knot
Uittocht van hoofdkantoren
Tussendoor kregen we wel te horen dat Nederland “eigenlijk nog best heel goed” draait, zij het wel dat het met de overheidsfinanciën “iets minder gunstig is dan het lijkt”. Knot deed vergaande voorstellen, waarvan vooral het idee de glastuinbouw in Nederland op te doeken opzien baarde. Daar zouden dan ASML-achtige hightech bedrijven voor in de plaats moeten komen, onder andere omdat die niet zoveel beslag op de schaarse ruimte zouden leggen.
Uittocht aan hoofdkantoren
Ironisch genoeg maakte enkele weken later ASML juist bekend dat het mogelijk uit Nederland gaat vertrekken, onder meer omdat het niet genoeg groeiruimte krijgt. Weer even later kondigde Boskalis aan zijn hoofdkantoor naar het Midden-Oosten te verplaatsen. Bedenk dat een uittocht van hoofdkantoren (eerder vertrokken Shell, Unilever en DSM) ook het midden- en kleinbedrijf raakt, zoals bakkerijen, beveiligingsbedrijven, bloemisten, taxibedrijven enzovoort. En natuurlijk daalt daardoor ook het internationale prestige van Nederland.
Glastuinbouw hoort in Nederland
Wat zo opviel aan Knots uitlatingen in Buitenhof is het lichtvaardige maakbaarheidsdenken. Alsof je zomaar een bedrijfstak uit een economie kunt trekken en er een andere induwen. En alsof het niet over mensen gaat. Glastuinbouw is organisch ontstaan in Nederland en is letterlijk en figuurlijk bodemvast geworteld. Een bedrijf als ASML profiteert van de gunstige omstandigheden van de regio Eindhoven, maar kan in principe overal staan. Sterker nog, andere landen rollen de loper voor de chipmachinemaker al uit. Daarom is zijn dreiging te vertrekken, ook reëel. Het heeft geen diep zittende wortels. Zelfs het personeel bestaat voor een groot deel uit expats, aan wie aan Nederland weinig gelegen is.
Objectief nationaal toezicht DNB
Bij het maakbaarheidsdenken hoort ook het klimaat. Zowel het idee dat klimaatverandering primair door de mens veroorzaakt wordt als het idee dat die het klimaat ook weer kan corrigeren, berust op zelfoverschatting. “Van een president van DNB zou je enige wijze terughoudendheid mogen verwachten. Daartoe is hij vanuit de statuten van de DNB overigens ook verplicht”, schreven we eerder. In feite rent Knot echter “achter alle modieuze hypes aan (ook die van duurzaamheid en diversiteit)”, zoals een financiële expert op de website van Syp Wynia stelde.
Rutte was Knots kruiwagen
Je ontkomt er daarbij niet aan te herinneren aan het publieke geheim dat Klaas Knot destijds niet de door DNB zelf gewenste president was (dat was Lex Hoogduin), maar wel niemand minder dan premier Rutte als kruiwagen had. Knot dankt zijn functie dus niet primair aan zijn deskundigheid, laat staan onafhankelijkheid, maar is om politieke redenen benoemd. Geen wonder dat hij ideologisch steeds op één lijn zit met de linksliberale, eurofiele en naar klimaatsocialisme neigende kabinetten Rutte. Van een objectief nationaal toezicht op munt, economie en pensioenen – de eigenlijke taak van DNB - is intussen nauwelijks nog sprake.
Weg met het toerisme
Dat bleek ook begin dit jaar weer, toen Knot op de Antillen was (per CO2-uitstoot veroorzakend vliegtuig, op fossiele brandstof?), omdat die binnenkort een nieuwe munt invoeren. Een belangwekkende monetaire gebeurtenis, en dus bij uitstek een aangelegenheid voor Knot om zijn licht over te laten schijnen. Maar helaas, “Knot kwam er niet aan toe”, schrijft Eduard Bomhoff op Wynia’s Week. “zo bevlogen was hij om vooral zijn inzichten over klimaat en biodiversiteit te delen.” En, net zoals hij in Buitenhof van de glastuinbouw af wilde, pleitte Knot ervoor ook de economie van de Antillen om te gooien: het goedlopende toerisme op Curaçao en Sint-Maarten is leuk en aardig, aldus, Knot, maar het schaadt wel de biodiversiteit. Bovendien moesten de eilanden maar liever zo snel mogelijk van ‘fossiel’ overstappen op zon en wind. Alsof het gaat om een paar knoppen omzetten.
Jaarverslag DNB wemelt van ‘klimaat’ en ‘biodiversiteit’
Volgens Bomhoff laat DNB alleen nog maar bestuurders van pensioenfondsen toe, als die bewijzen kunnen over een gedetailleerde kennis van klimaat- en milieuwetgeving te beschikken (en als je het met de afwijzing niet eens bent, kun in beroep bij… DNB). Bomhoff heeft zitten turven: “Het jaarverslag van DNB voor 2021 had 184 keer de term ‘klimaat’; dat is gemiddeld twee verwijzingen naar ‘klimaat’ per pagina – zes keer zoveel als bijvoorbeeld het woord ‘pensioenfonds’ en vier zo frequent als ‘inflatie’. In 2022 waren we terug tot 129 keer ‘klimaat’; minder, maar nog steeds extreem in vergelijking met de vermeldingen van inflatie en pensioen. En biodiversiteit komt nu op bij DNB: veertien keer vermeld in het vorige jaarverslag, maar zelfs bij een zo vaak herhaald refrein blijft de link naar inflatie en wisselkoers onduidelijk.”
Lagere rente voor ‘klimaatvriendelijke’ bedrijven
Volgens Bomhoff heeft de groene gekte en het ‘deugkapitalisme’ van Knot hem al veel van zijn reputatie als econoom gekost. Als het om zijn eigen terrein gaat, blijken intussen de inflatievoorspellingen “van “Nederlands best betaalde klimaatactivist” vaak niet uit te komen. Maar ook in eigen huis, DNB, komen bedenkingen op. Knot zou namelijk – met zijn dubbele pet op – zowel voor DNB als voor de Europese Centrale Bank een beleid voorstaan dat banken stimuleert om ‘klimaatvriendelijke’ bedrijven voor te trekken. Die zouden dan voor leningen lagere rentes hoeven te betalen.
DNB in greep klimaatideologie
Maar zelfs drie eigen adviseurs van DNB lieten daarover onlangs een waarschuwing horen: “De ECB moet niet te ver gaan in het bepalen van het klimaatbeleid dat buiten haar mandaat en deskundigheid valt. Aangezien er op EU-niveau al veel beleid bestaat met betrekking tot het klimaat, is het niet nodig dat de ECB autonoom beleid maakt over klimaat.” In feite sluiten de DNB-adviseurs hiermee aan bij wat Cultuur onder Vuur veel eerder al schreef: “Het is angstaanjagend dat een toezichthoudend instituut als DNB zo de focus verliest en in de greep raakt van de klimaatideologie.”
Laatst bijgewerkt: 18 maart 2024 15:35