Wanneer windturbines niet groen genoeg zijn
Toen de Noorse regering de bouw van twee windturbineparken in centraal Noorwegen mogelijk maakte, feliciteerden ambtenaren zichzelf met het feit dat ze zowel groen waren als energie produceerden. De windturbines zouden koolstofrijke elektriciteitscentrales vervangen en de economische groei in de regio stimuleren. Het project was een win-win Green New Deal voor iedereen.
Windturbines niet groen genoeg
Ambtenaren ontdekten echter al snel dat niet alle tinten groen gelijk zijn. Zelfs windturbines zijn niet groen genoeg voor sommige eco-radicalen. Activisten, waaronder Greta Thunberg, blokkeerden onlangs de Noorse ministeries in Oslo met het verzoek de lelijke windturbines te verwijderen.
Afzien van de windturbine
Een dergelijke eis lijkt misschien verrassend omdat er een mythe rond de windturbine bestaat die hem een bijna heilig karakter verleent. Het is het archetypische symbool van wat het betekent om groen te zijn. Er lijken nooit genoeg windturbines te zijn om groene activisten tevreden te stellen. Ondanks de hoge ecologische kosten van de productie ervan, duiken de lelijke turbines overal op. Het incident in Oslo toont echter aan dat de nieuwe eco-radicalen dit vereerde symbool willen opgeven om hun strijd voor de aarde te bevorderen. Windturbines kunnen worden opgeofferd. Deze perfect functionerende Noorse moeten neer.
"Onderdrukkende" mens moet maar lijden
Deze bijzondere verandering is omdat de Noorse turbines de rendierweiden verstoren. Radicale ecologen stellen dat alle dingen in de natuur gelijk zijn en dat de mensheid geen speciale heerschappij heeft. Dieren, planten, rotsen, water of lucht moeten worden verzorgd. De menselijke onderdrukker moet lijden als het een keuze is tussen dierlijk comfort en menselijke ellende.
Lees ook: Klimaat, stikstof, migratie: Nederland op het kruispunt van provinciale verkiezingen
Turbines schenden rechten inheems volk
Maar een tweede reden voor Greta's eis heeft wel degelijk betrekking op mensen. Activisten zullen minder bomen knuffelen en wat mensen omarmen om hun zaak vooruit te helpen. Dezelfde radicalen die meer compassie tonen met walvissen dan met mensen, verdedigen primitieve volkeren. Zo beweren ze dat de turbines de mensenrechten van de inheemse Sami bevolking (aka Laplanders) schenden door eeuwenoude tradities te verstoren.
Rechter buigt zich over zaak
In 2021 ging de zaak naar het Noorse Hooggerechtshof, dat in het voordeel van de Sami-rechten oordeelde. Het hof gaf echter niet aan wat er met de windparken moest gebeuren. Ondertussen blijven de 151 turbines, die 100.000 Noorse huishoudens van stroom kunnen voorzien, hun nu besmette groene energie produceren.
Een nieuwe mythe creëren
Daarom verschenen Greta en gezelschap op de trappen van het ministerie. Om de eco-case te bevorderen, hebben ze de mythe van de windturbines verlaten en een andere aangenomen: de mythe van het Sami-volk. De Sami zijn de afstammelingen van nomadenvolken die al zo'n tweeduizend jaar in het noorden van Scandinavië wonen. Eeuwenlang hebben zij zich vermengd met de Scandinavische volkeren. De Samen hielden zich bezig met het hoeden van rendieren. Ze woonden in turfhutten en groepen van vijf of zes families volgden hun kuddes tijdens het grazen. Ze vulden hun dieet aan met jagen en vissen.
Verstoring "milieuvriendelijke" groep
De eco-activisten hebben dit milieuvriendelijke beeld van de Sami overgenomen. Zij zien hen als levend in harmonie met de natuur. Daarom nemen ze het op voor de Noorse ministeries wanneer luidruchtige windturbines hun slaap verstoren en hun rendieren bang maken. Greta Thunberg hekelde de regering en zei dat de overgang naar groene energie niet ten koste mag gaan van inheemse Sami-rechten.
De Sami-mythe
Het enige probleem met de Sami-mythe is dat dit geïdealiseerde beeld niet meer bestaat. Rendierhoeden is maar een klein onderdeel van het moderne Sami-leven. Ze gebruiken nu moderne herdertechnieken (en lawaaierige sneeuwscooters). De 30.000 Samen in Noorwegen leven niet langer in turfhutten of jagen en vissen om hun dieet aan te vullen. Ze zijn niet nomadisch, en de meesten kennen de Sami-taal niet voor hun mobiele telefoons.
Geen notie meer van oude gebruiken
Bijna allen hebben eeuwen geleden het christendom aangenomen en hebben geen notie van enige oude religie buiten de folkloristische gebruiken. Sami zijn overal te vinden in de Scandinavische professionele, culturele en academische wereld. De oude Sami-stam bestaat alleen in de opgeblazen verbeelding van eco-radicalen, die altijd klaar staan om hen te gebruiken als hun vaandeldrager.
Lees ook: Vissers luiden noodklok: overheid valt privé-eigendom aan
Introductie van een nieuwe Eco-revolutie
Het recente incident in het Noorse parlement toont het ware gezicht van de hedendaagse ecologische beweging. Het politieke establishment hield zich aan alle regels en dacht het milieu te helpen. De nieuwe eco-radicalen verscheurden de regels en eisten steeds meer concessies van degenen die niet groen genoeg waren. Er is een nieuwe, radicalere generatie eco-radicalen op komst. Helaas denken veel comfortabele consumenten nog steeds dat ze in de wereld van de oude school leven, die ernaar streefde te voorkomen dat de mensheid de aarde zou vervuilen. De oude school leerde dat het voldoende was om te recyclen, koolstofkredieten te krijgen en van de aarde een betere en schonere plek om te leven te maken.
Het moet radicaler
Dat is de oude manier van denken, die niet radicaal genoeg is voor de eco-activisten van vandaag. De windturbine vertegenwoordigt de eco-revolutie van gisteren. De nieuwe wil veel verder gaan, zelfs ten koste van de uitbuiting van inheemse volkeren. De Sami-mythe laat zien dat het doel van de beweging niet schone energie is. Ze richten zich op de notie van beschaving, die de natuur domineert. De meest radicale elementen pleiten voor het uitsterven van de mens, zoals blijkt uit het boek van Adam Kirsch, The Revolt Against Humanity: Imagining a Future Without Us. Het Greta-protest laat zien dat elk middel kan worden gebruikt om een revolutionair doel te bereiken. Dat betekent het loslaten van mythes uit het verleden en het bedenken van andere om de zaak te bevorderen. Inderdaad, niets is veilig als zelfs windturbines niet groen genoeg zijn.
Dit artikel verscheen eerder op tfp.org en is een vertaling daarvan.
Laatst bijgewerkt: 21 maart 2023 11:36