Bron afbeelding: Wikimedia Commons
.jpg){kind=link}
Is de restauratie van de Notre Dame gedoemd te mislukken?
Veel plannen zijn nu in omloop voor de restauratie van de Notre Dame na de tragische en zeer symbolische brand die de wereld schokte. Ingenieurs maken zich op voor deelname aan dit uitdagende project. Ruim een miljard euro is al bijeen gebracht, bijna moeiteloos. De Franse president Emmanuel Macron heeft zich al voorgenomen om binnen vijf jaar een nog mooiere kerk te bouwen.
Morele generatie
Alles is klaar. Het lijkt erop dat niks ontbreekt – behalve nederige en berouwvolle harten. Daardoor ontbreekt alles. Want als dit werk niet met een geest van geloof wordt gedaan, is de restauratie gedoemd om steriel en zielloos te zijn. De restaurateurs behandelen de taak als een staaltje bouwkunst. Maar veel belangrijker dan een fysieke restauratie is een morele generatie. Want zoals velen hebben opgemerkt, symboliseert het woedende vuur de verwoestende crisis in de Kerk en in het Westen. Waartoe restaureren de ingenieurs het gebouw in perfectie, als het geen ziel heeft?
Zal God restauratie zegenen?
Het is het katholieke Frankrijk dat hersteld moet worden. Weinigen stellen de belangrijke vraag, hoe we de Heilige Moeder in de kathedraal kunnen doen terugkeren. Zal God de restauratie zegenen? Of zal hij het behandelen als een moderne toren van Babel, meer gemaakt om de mens dan God te verheerlijken?
De restauratie van Chartres
Inderdaad, Onze Lieve Vrouw moet terugkeren om de Notre Dame tot haar bezit te maken, opdat haar huis niet weer gereduceerd wordt tot een museum voor hen zonder geloof. De geschiedenis geeft enige inzichten in hoe een waarachtige restauratie plaats kan vinden. In zijn boek De kathedraal vertelt de 19e eeuwse Franse schrijver J.K. Huysmans het fascinerende verhaal van de middeleeuwse herbouw van de kathedraal van Chartres, nadat een brand de kerk had verwoest. Hieruit kunnen we lessen leren die in ons huidige verdriet kunnen helpen.
Buitengewone moeite en energie
Het verhaal van Chartres zou niet te geloven zijn, ware het niet dat het in de annalen van de Benedictijnen, Franse kronieken, en oude Vaticaanse documenten opgeschreven zou zijn. Ook seculiere auteurs erkennen de buitengewone moeite en energie die deze tempel van Maria op de ijzige velden van La Beauce hebben opgericht. In die tijd had Frankrijk gebrek aan alles, behalve nederige en berouwvolle harten. Huysmans vertelt ons dat de arbeiders nederig en anoniem werkten. We weten weinig over hun vaardigheden, maar veel over hun devotie. “Want dit weten we: Ze werkten alleen als ze in een staat van genade waren,” schrijft Huysmans. “Om deze glorieuze tempel te bouwen, was zuiverheid gevraagd, zelfs van de arbeiders.”
"Een Maagd redden"
Toen het nieuws rondging dat een brand het heiligdom van de Heilige Maagd had verwoest, arriveerden de arbeiders in Chartres. Een algemene roep kwam van overal onder de mensen, omdat “de Madonna toen geliefd was in Frankrijk.” Ze vormden een sublieme kruistocht en namen zich voor om, wat het ook kosten zou, “een Maagd te redden, dakloos nu als op de dag waarop haar zoon geboren was.”
Hele legers kwamen helpen
Hele bevolkingsgroepen van overal in Frankrijk verlieten hun werk om de Heilige Maagd te komen helpen. De wegen waren vol met pelgrims, rijk en arm, man en vrouw, jong en oud. Niets kon ze tegenhouden – geen moerassen, dichte bossen, of diepe rivieren. Ze vormden “onverslaanbare legioenen van verdriet” die met hun lijden en gebed de hemel belegerden om hun werk te zegenen. Een eindeloos gedrang nam spoedig Chartres in haar bezit. De brokstukken werden opgeruimd, funderingen werden gegraven, en hele boomstammen en zware stonen werden gedragen. Mannen en vrouwen van alle leeftijden en sociale klassen trokken karren, en onderwierpen zich aan de discipline van de monnik-bouwmeesters die het werk leidden.
Ieder zijn taak
“Goddelijke liefde was zo sterk dat deze alle verschillen verwijderde,” observeert Huysmans. Inderdaad, allen leefden in een bijzondere harmonie en accepteerden de taken die ze gesteld werden. Iedereen had een taak: koken, zagen, of sjouwen. Zelfs de zieken konden helpen door de hemel te bestormen met gebeden, aangenaam voor God. De pelgrims zagen hun werk als “een daad van versterving en boetedoening, en tegelijkertijd als een eer; en geen man was zo hoogmoedig dat hij de materialen van de Heilige Maagd aanraakte, tot hij vrede had gemaakt met zijn vijanden, en zijn zonden had opgebiecht.
Ze huilden om hun zonden
Zij die bleven vasthouden aan zonde, of niet regelmatig de sacramenten ontvingen, werden van het bouwterrein weggestuurd. Zij die bleven werkten in een geest van gebed; ze huilden om hun zonden en vroegen Onze Lieve Vrouwe om genade. Op zondagen vormden de menigten lange processies, zongen ze liederen, bezochten ze de diensten op hun knieën, en hielden ze kaarsen die ’s nachts flonkerden als de sterren.
De verovering van de hemel
Huysmans merkt op dat, bestormd met zoveel nederigheid en liefde, God de gebeden van Zijn volk verhoorde, en hun werk zegende. Een kathedraal begon te verrijzen. “De hemel werd bestormd, en veroverd door liefde en inkeer. En de hemel gaf toe dat het verslagen was; de engelen glimlachten en stopten, God capituleerde, en in de blijdschap van de nederlaag, opende Hij de schatten van Zijn genade, om door de mensen geplunderd te worden.” Nog belangrijker, “Hij plaatste zijn machten in Zijn Moeders handen, en wonderen begonnen overal te gebeuren.”
Een veelheid aan wonderen
Het bouwen van zulk een magnifiek gebouw zonder moderne technologie komt op ons over als wonderlijk. In de tijd van het geloof werden zulke technische wonderen echter amper opgemerkt. De kronieken over de restauratie focussen op de meer aandoenlijke wonderen van de Maagdelijke Moeder voor haar kinderen die met de restauratie bezig waren. Wanneer ze honger lijden, vermenigvuldigt ze brood om hen te voeden. Wanneer ze dorst hebben, voorziet ze hen van uitstekende wijn die zichzelf aanvult. Wanneer werklieden ’s nachts verdwalen in het bos, verschijnt ze met een fakkel in de hand om ze de weg terug te wijzen. Zij die gewond raken tijdens de bouw worden miraculeus genezen.
Passend voor een koningin
Op deze manier richtten de mensen een magnifiek verblijf op, passend voor een koningin. Onze Lieve Vrouw kwam om bij haar kinderen te zijn, en haar kerk met genades en zegeningen te vullen, die nu nog een licht zijn in onze nieuw-heidense dagen, waarin zovelen haar verlaten hebben.
Lessen voor ons
Heeft Chartes niet een les voor ons? Voor onze zonden zijn we geslagen met het verlies van de Notre Dame, de prachtige juweel die de vreugde van de wereld was. De christelijke beschaving die de kathedraal gebouwd heeft, is niet meer. Onze Lieve Vrouwe is nu dakloos, “net als op de dag dat haar Zoon geboren was.” Wat nu nodig is is niet materialen, geld, of loze beloften. Onze Lieve Vrouwe wil deze zaken niet, en heeft ze niet nodig. Ze is niet onder de indruk van de technische oplossingen die zo weinig oplossen, en zoveel meer problemen creëren. Ze wil nederige en tot inkeer gekomen harten die God om zijn zegen vragen voor de restauratie van het gebouw, en de band van God en het Franse volk willen herstellen.
Knielende zielen
Toen de Notre Dame in brand stond, knielden devote zielen neer, hymnen zingend en de rozenkrans biddend. Zouden degenen die bij de restauratie betrokken zijn, overwegen zulke daden te vermeerderen als onderdeel van hun plannen! Trouwe knielende katholieken zijn veel meer waard dan gedetailleerde plannen. Zoals in Chartes mogen we dan verwachten dat Onze Lieve Vrouwe vele wonderen geeft voor hen die haar aanroepen. We hebben arbeiders met geloof nodig. Laat hen bouwen met reine handen. Laten hun zielen oprecht zijn. Totdat dit gebeurt, zal de huidige restauratie gedoemd zijn te mislukken.'
Laat Onze Lieve Vrouw de harten regeren
Als de Notre Dame gerestaureerd moet worden, zal de Madonna opnieuw geliefd moeten zijn in Frankrijk – en de wereld. Ze verlangt naar liefhebbende zielen die de hemel kunnen bestormen om voor haar terugkeer te vragen, niet om een gebouw te vullen, maar om opnieuw in de harten van de mensen te regeren.
Dit artikel verscheen eerder op www.returntoorder.org
Laatst bijgewerkt: 12 december 2023 08:58