Een standbeeld zoals het hoort, van koning Lodewijk IX, vorst van Frankrijk. Bron afbeelding: Wikimedia Commons / Ryan Ashelin
Tien opvallende kenmerken van een organisch-christelijke samenleving
De terugkeer naar een organisch-christelijke samenleving is een geneesmiddel dat ons kan leiden naar een evenwichtige economie. Zonder de kwalen van jachtige onmatigheid. Het lijkt misschien vreemd dat wij opzettelijk een samenlevingsvorm en maatschappelijke inrichting voorstellen als oplossing voor een economisch probleem. Wij geloven echter dat economie zo ingebed moet zijn in een sociale orde dat de twee oplossingen, sociaal en economisch, tot één geheel worden verenigd.
Waarom organisch?
Om het concept van de christelijke organische samenleving beter uit te leggen, kunnen we tien definiërende kenmerken noemen, die een klimaat van orde en deugdzaamheid scheppen dat sociale banden, handel en vrije markten bevordert. Het eerste kenmerk is te vinden in de naam die wij aan deze samenleving hebben gegeven: zij moet organisch zijn. Wij kunnen een organische samenleving definiëren als een sociale orde die gericht is op het algemeen welzijn (bonum commune) en die wonderwel is aangepast aan de volledige ontplooiing van onze menselijke natuur en ons samenleven in gemeenschap. Zij wordt "organisch" genoemd omdat deze orde mensen niet behandelt als onderdelen in een machine, maar als levende en unieke wezens met alle complexe en genuanceerde elementen die deel uitmaken van het leven.
Lees ook: Het beste medicijn tegen corona-angst
Spontaniteit, vitaliteit en creativiteit
Vanuit het concept van organisch kunnen we kijken naar kenmerken die voortkomen uit levende dingen: spontaniteit, vitaliteit en creativiteit. Deze kenmerken vormen een verfrissend contrast met de moderne economie. De resulterende maatschappij en economie is vol vitaliteit en creativiteit; nuance en betekenis; en poëzie en passie. Tegelijkertijd is zo'n orde vol dynamiek en in staat tot grote productie.
Voorzichtigheid, rechtvaardigheid, vastberadenheid en matigheid
Een organisch-christelijke samenleving moet noodzakelijkerwijs de deugden cultiveren, vooral de kardinale deugden van voorzichtigheid, rechtvaardigheid, vastberadenheid en matigheid, die wij kunnen karakteriseren als noodzakelijke eigenschappen. Wanneer deze deugden in een organische samenleving worden beoefend, komt alles in een juist evenwicht en ritme, omdat ieder handelt in overeenstemming met zijn natuur. Dit is de basis voor ware orde en ook voor de ware vooruitgang en welvaart die vandaag zo nodig zijn.
Harten en geesten verenigen met liefdadigheid
Nog een ander kenmerk is naastenliefde. In een dergelijke orde is liefdadigheid een matigende invloed op de economie. Bovendien is liefdadigheid noodzakelijk omdat zij de praktijk van rechtvaardigheid in de samenleving vervolmaakt en veilig stelt. Want hoewel rechtvaardigheid strijd en verdeeldheid kan verminderen, kan alleen liefdadigheid een ware vereniging van harten en geesten tot stand brengen. Hoewel zij dus op zichzelf geen economisch beginsel is, dient de naastenliefde als een goed tegenwicht tegen het tumult van de jachtige onmatigheid.
De christenheid als principe van organische eenheid
Het is ten diepste christelijk
Tenslotte moeten wij hieraan toevoegen dat deze orde christelijk moet zijn. Een organische orde kan niet herleid worden tot een natuurlijke manier om de maatschappij te organiseren. Een christelijke orde reikt verder dan de loutere beoefening van de deugd, omdat zij geworteld is in de realiteit van onze gevallen natuur, het vertrouwen dat allen moeten hebben in de Voorzienigheid en de hulp van de Goddelijke genade. Zij past zich aan zowel het lijden als de vreugden aan die dit tranendal te bieden heeft. De christelijke organische samenleving wordt immers geboren onder de voortdurende schaduw van het kruis, dat ons leert hoe we de wisselvalligheden van het leven moeten ondergaan. Zij moet Christus als goddelijk model en leraar hebben.
Tien beginselen
Een organisch-christelijke samenleving moet dus deze tien elementen bezitten als een raamwerk van tijdloze beginselen waarnaar wij kunnen terugkeren:
- Organische eenheid
- Spontaniteit
- Vitaliteit
- Creativiteit
- Voorzichtigheid
- Rechtvaardigheid
- Standvastigheid
- Matigheid
- Liefdadigheid, en
- Christendom
In het licht van de huidige economische en morele crisis hebben we verfrissende remedies nodig, zoals die worden aangeboden door een organische christelijke samenleving en die zorgvuldig worden uitgelegd in het boek, Return to Order: From a Frenzied Economy to an Organic Christian Society—Where We’ve Been, How We Got Here, and Where We Need to Go.
Dit artikel is een vertaling van "Ten Outstanding Traits of Organic Christian Society" en verscheen eerder op tfp.org.
Laatst bijgewerkt: 23 november 2023 13:25