Milieuactivisten, zoals hier Extinction Rebellion in Den Haag, zijn in wezen revolutionairen die met hun acties andere burgers hun wil willen opleggen. (Foto: Roel Wijnants via Flickr, CC BY-NC 2.0 Deed)
Klimaat: Hoe ontsnappen burgers aan de wurggreep van milieuactivisten?
Burgers komen overal in de EU in verzet tegen de Green Deal van Frans Timmermans. De Italianen zijn al bezig de boel zwijgend maar effectief te saboteren. Een voorbeeld voor Nederland? Alleen zo lijkt een opgelegde economische ramp af te wenden.
‘Klimaatneutraal’ in 2050?
Om het fenomeen van ‘opwarming van de aarde’ aan te pakken en in de overtuiging dat de zogenaamde ‘broeikasgassen’, zoals CO2, de belangrijkste boosdoeners zijn, hebben wereldleiders een reeks maatregelen voorgesteld voor de overgang naar een ‘groene’ economie, door de uitstoot van deze gassen aanzienlijk te verminderen. De Europese instellingen (Parlement, Commissie, Raad) hebben dit voorbeeld gevolgd en een reeks maatregelen voorgesteld in het kader van de zogenaamde Europese Klimaatactie, die tot doel heeft het continent tegen 2050 ‘klimaatneutraal’ te maken.
‘Franse revolutie van het milieu’
Op 14 juli 2021 publiceerde de Europese Commissie een pakket nieuwe milieuvoorstellen dat bekend staat als Fit for 55. Deze datum is niet willekeurig: 14 juli is het begin van de Franse Revolutie. De initiatiefnemers noemen deze nieuwe agenda zelfs de ‘Franse Revolutie van het Milieu’. De verordening is bedoeld om de uitvoering van de zogenaamde Green Deal, goedgekeurd in december 2019, te versnellen. Het is met name de bedoeling om de uitstoot van broeikasgassen met 55% te verminderen (vandaar de naam), om zo ‘klimaatneutraliteit’ te bereiken, een neologisme dat is bedacht om een situatie te beschrijven waarin Europa nul impact zou hebben op het milieu en het klimaat.
Italianen niet enthousiast over Green Deal
De Europese Commissie is van plan om de Fit for 55-agenda op te leggen aan de lidstaten, met zware sancties. Voorstanders zeggen dat het een weg is zonder alternatieven, onderdeel van een bredere Nieuwe Strategische Agenda, goedgekeurd in 2019 en bedoeld om de Europese samenleving ingrijpend te veranderen. Fit for 55 werd officieel ontvangen door de Italiaanse regering, die in december 2021 een rapport opstelde met de punten die in ons land zouden moeten worden bestudeerd en doorgevoerd. [1] Italianen reageerden echter niet enthousiast, zoals de Europese milieuactivisten wensten, integendeel.
Koude onverschilligheid voor ‘groen’
Terwijl extreemlinks mopperde omdat het pakket in zijn ogen niet radicaal genoeg was, ontving de meerderheid van de publieke opinie de Europese agenda met koude onverschilligheid. “Die rare Italiaanse koudheid” kopte een bekend online magazine, dat liet zien hoe geen enkele van de grote Italiaanse media belang hechtte aan het Europese groene pakket: “Deze koude terughoudendheid en kritiek op het voorstel hebben weinig zin." [2] Sterker nog, nog voordat Fit for 55 was goedgekeurd, uitte Roberto Cingolani, de toenmalige minister van Milieu tijdens de regering van Mario Draghi, scherpe kritiek als "een operatie die bedoeld is om het concurrentievermogen van elk bedrijf te verminderen, en dus een negatief effect heeft op de Italianen." [3]
Vernietigende kritiek van Italiaanse industrie
Soortgelijke kritiek kwam van Confindustria, de machtige federatie van Italiaanse industriëlen, die later een rapport opstelde waarin de negatieve impact van de groene agenda op de Italiaanse economie werd aangetoond. In dit rapport lezen we: "De voorstellen [van Fit for 55] zijn voorbestemd om diepgaande structurele uitwerking te hebben op het Europese en Italiaanse economisch-productieve systeem, door de manieren waarop energie wordt geproduceerd en verbruikt radicaal te veranderen." [4]
‘Groen’ werkt in Italië gewoon niet
De Italiaanse regering heeft wel lippendienst bewezen aan de Fit for 55-agenda, voornamelijk om Europese fondsen te verkrijgen die anders zouden zijn geweigerd. Maar ze heeft de Commissie niet gevolgd in haar groene dwaasheid. Toen de Europese Unie in maart 2023 bijvoorbeeld besloot om de verkoop van dieselauto's tegen 2035 te verbieden, onthield Italië zich van stemming. Sommige linkse politici proberen wel milieumaatregelen door te drukken, maar met weinig steun van de publieke opinie. Groene kwesties werken in Italië gewoon niet.
Fit for 55 = Fit for madness
Naarmate de tijd verstrijkt, beginnen de Italianen te beseffen dat Fit for 55 beter Fit for madness zou kunnen heten. Ze hebben vooral kritiek op de overhaasting ervan. Zulke ingrijpende veranderingen zouden veel beter moeten worden bestudeerd en vervolgens over een veel langere periode moeten worden geïmplementeerd, zodat de maatschappij de gevolgen ervan kan absorberen. Ze beginnen dus te reageren, zij het op een ingetogen manier.
‘Terug naar de realiteit’
We zijn in Italië getuige van een toenemend fenomeen dat ik een ‘terugkeer naar de realiteit’ zou willen noemen. Net als iemand die wakker wordt van dronkenschap en zich weer met het echte leven moet bezighouden, na jaren van milieuactivistische dronkenschap en werkelijkheidsweigering, beginnen veel mensen zich te realiseren dat de energietransitie geen wondermiddel is. Tenminste niet op de manier en het moment waarop het wordt voorgesteld.
De werkelijkheid: vele fietsongelukken
Nou, dat was dan zo totdat er ongelukken gebeurden, fietsen werden gestolen, voetgangers begonnen te reageren en winkeleigenaren protesteerden. In de afgelopen 3 maanden zijn er vijf mensen omgekomen bij fietsgerelateerde ongelukken. Op nationaal niveau is het aantal nog grimmiger: 144 doden. Vandaag de dag is het gebruik van de fiets in Milaan met 30% gedaald. En het project om van het centrum een voetgangers- en fietszone te maken begint een luchtkasteel te worden.
E-auto:
taxichauffeurs liggen dwars
Een ander voorbeeld is het groeiende verzet van taxichauffeurs tegen elektrische auto's. "Teleurgestelde taxichauffeur vlucht voor de elektrische auto's", aldus een blog gewijd aan de energietransitie in Italië. Het artikel legt uit dat taxichauffeurs vanwege de talloze problemen met elektrische auto's - bijvoorbeeld het gebrek aan oplaadzuilen - terugkeren naar voertuigen met verbrandingsmotoren. [6] Het is hoogst onwaarschijnlijk dat er een opstand van taxichauffeurs komt, maar ze zullen manieren vinden om het voor een regering onmogelijk te maken om de impopulaire groene agenda op te leggen.
‘Actief naar niet productief’
In plaats van volledig in te zetten op elektromotors, stellen steeds meer studies een gediversifieerde aanpak voor die bijvoorbeeld ook aardgas omvat. Italië produceert weinig olie, maar heeft enorme gasreserves, vooral onder de Adriatische Zee. Om strikt politieke redenen zijn 792 van de 1.298 gasputten "actief maar niet productief" (attivi ma non eroganti). Als Italië die gasputten gewoon weer zou openen, zou het jaarlijks 30 miljard kubieke meter gas kunnen produceren, in plaats van de huidige 3,3 miljard [7].
Aardgas: zeer veelzijdig
Het gebruik van aardgas als brandstof, in plaats van kolen of benzine, zou de uitstoot met meer dan 50% verminderen. Gas kan worden gebruikt om elektriciteit op te wekken, huizen te verwarmen en auto's te verplaatsen. Aardgascentrales zijn zeer veelzijdig. Ze kunnen gemakkelijk worden geactiveerd of uitgeschakeld. In dit licht groeit het besef dat de milieuwetten die gasonderzoek en gasproductie op nationaal grondgebied verbieden absurd en contraproductief zijn.
Afwijzing kernenergie was misstap
Een andere lijn van voorstellen draait rond het hervatten van de productie van atoomenergie. In 1987, in een zeer emotioneel referendum gehouden in de nasleep van de ramp in Tsjernobyl, stemden de Italianen tegen de bouw van kerncentrales als de stad de bestemmingsplanvergunning niet verleende. Dit werd door links gemakkelijk (en misleidend) voorgesteld als een verbod op alle kernenergie in ons land. Maar nu de energiecrisis dreigt, beginnen veel Italianen zich te realiseren welke faux pas of misstap ze toen hebben gemaakt. Veel mensen, onder wie minister Matteo Salvini, beginnen de bouw van ultramoderne kerncentrales voor te stellen. En de mensen beginnen het daarmee eens te zijn. Italië moet tegenwoordig immers energie importeren uit Frankrijk en Spanje, waarvan een deel wordt geproduceerd door kerncentrales. Waarom zouden we die niet zelf produceren?
Energietransitie bepaald geen ‘gratis lunch’
Italianen
maken zich steeds meer zorgen dat de milieuagenda hen verstikt. "De
energietransitie zal geen gratis lunch zijn," waarschuwt een
studie van het Istituto per gli Studi della Diplomazia Internazionale
(Instituut voor de Studie van Internationale Diplomatie), "er
zullen zeer hoge kosten zijn. (...) Laten we niet vergeten dat in
2018 het besluit om de benzineprijs in Frankrijk met 10 cent te
verhogen de opstand van de gele hesjes, de gilets jaunes
ontketende." [8]
Geen ‘Gele hesjes’, maar zwijgend verzet
Mijn persoonlijke gok is dat er in Italië geen gilets jaunes-reactie zal komen, maar eerder een soort tam verzet. Italianen gaan niet gemakkelijk de straat op, tenminste niet voor een lange periode. Ze verzetten zich eerder door zich gewoon schrap te zetten tegen een dood gewicht en door te modderen: ze zullen gewoon manieren vinden om de normen die uit Brussel komen te omzeilen. Dit zal vooral het geval zijn in het Zuiden, waar de ondergrondse economie nu al groter is dan de officiële.
Als het al ooit zover komt...
En het lijkt erop dat dit zwijgende verzet zijn vruchten afwerpt. Een recent gepubliceerde studie van de Alleanza Italiana per lo Sviluppo Sostenibile (Italiaanse Alliantie voor Duurzame Ontwikkeling), stelt dat: "Ons land vertoont ernstige vertragingen en dreigt de verplichtingen die het op internationaal niveau is aangegaan, niet na te komen. Volgens voormalig minister Enrico Giovannini "doen we niet eens ons best". Een dringende reactie en een snelle verandering van tempo zijn nodig." [9] Zoals het er in Italië aan toe gaat, kan deze "dringende reactie en snelle verandering" nog wel even op zich laten wachten, als het al ooit zover komt…
Dit artikel is met toestemming overgenomen van Nasz Dziennik.
Noten
1. Camera dei Deputati, ‘Pacchetto “Pronti per il 55%” (FIT for 55%): la revisione della normativa in materia di clima’, Dossier n° 58, 17 december 2021.
2. Pietro Paganini e Raffaello Morelli, ‘Quella strana freddezza italica sul Fit for 55’, Formiche, 27 juli 2021.
3. Ibid.
4. Confindustria, ‘Fit for 55: Presentazione dello Studio 'Scenari e valutazioni di impatto economico degli obiettivi FF55 per l'Italia', 21 maart 2023.
5. '“Fit for 55”, il nuovo pacchetto climatico dell’UE e le sfide per l’Italia’, ISPI, 20 juli 2021.
6. ‘Il taxista deluso torna indietro dall’elettrico’, Vialettrico, 24 oktober 2023.
7. ‘Sì a riattivazione estrazione gas in Adriatico’, Cronaca Bianca, Regione Emilia-Romagna, Assemblea Legislativa, 6 April 2022.
8. ‘“Fit for 55”, il nuovo pacchetto climatico dell’UE e le sfide per l’Italia’, ISPI, 20 juli 2021.
Laatst bijgewerkt: 24 november 2023 15:58