Onze 'woke' samenleving is een stuurloos schip geworden
Attilio Faoro is onderzoeker, freelance journalist en medewerker van TFP, waarvan ook de campagne Cultuur onder Vuur deel uitmaakt. Een interview ter gelegenheid van de publicatie van zijn boek over het uitbreken van de woke revolutie in Frankrijk.
Faoro woont al zo'n dertig jaar in Frankrijk, en kent het land goed.
Atilio Faoro, de titel van uw boek La Révolution woke débarque en France (‘De woke revolutie komt naar Frankrijk’) verwijst naar een woke revolutie. Wat betekent het woord woke en wat kenmerkt de woke ideologie?
“Het woord woke komt van het Engelse werkwoord to wake. Een woke activist is iemand die beweert ‘wakker’ te zijn voor onrecht, vooral sociaal en raciaal onrecht. Dit onrecht kan vele vormen aannemen, wat de schijnbare heterogeniteit van deze beweging verklaart. Ze is feministisch, dekolonialistisch, tribalistisch, milieuactivistisch, antispeciesistisch (tegen het stellen van de mens boven het dier, -red), voorstander van de homoseksuele en transgenderzaak. Op het eerste gezicht hebben deze strijden weinig met elkaar te maken... Bij nader inzien komen ze allemaal voort uit een marxistische visie op de samenleving. Wokisten zien alle menselijke relaties in termen van klassenstrijd. Net zoals het communisme in de twintigste eeuw probeerde een nieuwe mens te creëren door de massa bewust te maken van sociaal en economisch ‘onrecht’, probeert het wokisme in de 21e eeuw ‘minderheden’ ‘wakker te schudden’ voor al het onrecht waarvan zij het slachtoffer zouden zijn.”
Dus de woke revolutie veronderstelt een nieuw proletariaat?
“Absoluut. Of liever gezegd: nieuwe proletariërs. Voor hen zijn alle ‘zichtbare minderheden’, zwarte mensen, vrouwen, homoseksuelen, moslims, transgenders en dieren het slachtoffer van onderdrukking door respectievelijk witte mensen, mannen, heteroseksuelen, christenen, cisgenders en mensen... Soms overlappen deze onderdrukkingen elkaar. Een zwarte homoseksuele vrouw zou volgens hen bijvoorbeeld drievoudig onderdrukt worden: vanwege haar geslacht, haar huidskleur en haar seksuele neiging. Deze drievoudige onderdrukking vraagt om een drievoudige strijd. Dit noemen ze de intersectionaliteit van de strijd.”
Is deze ‘institutionele onderdrukking’ specifiek voor het Westen?
“Ja, de geschiedenis van westerse landen - inclusief Frankrijk - is verweven met slavernij, racisme, kolonialisme, seksisme en homofobie. Daarom moeten we onze samenleving DECONSTRUCTUREREN zodat gelijkheid volledig kan zegevieren. Het Westen vertegenwoordigt alles wat zij haten: een patriarchale, blanke, christelijke wereld. Ik blijf erbij: voor hen is de geschiedenis van Europa synoniem met kolonisatie, slavernij en patriarchaat. Natuurlijk is dit absurd en totaal onwaar, maar deze mensen hebben slechts een zeer betrekkelijk belang bij de waarheid.”
Maar is dit wel echt een revolutie? Moeten we het niet hebben over een rage?
“Weet u, wat de promotors van de woke revolutie een voordeel geeft, is juist het feit dat hun tegenstanders hun strijd niet serieus nemen, zo overdreven, zelfs belachelijk zijn hun eisen. In Frankrijk zijn de krankzinnige uitspraken van Sandrine Rousseau hoogst amusant. Maar ondertussen rukken de wokisten met hun pionnen op.
Is het u niet opgevallen dat de parlementsleden een minuut stilte in acht hebben genomen ter nagedachtenis aan de jonge Nahel Merzouk, die afgelopen juni werd gedood toen hij de politie trotseerde? Het was de eerste keer dat een jongeman, die slecht bekend stond bij de politie en die stierf tijdens het plegen van een misdaad, recht had op nationale eer. Ondertussen zit de politieagent die hem heeft uitgeschakeld weg te kwijnen in de gevangenis, zonder dat hij zichzelf eerlijk in de rechtbank heeft kunnen verdedigen. Dit soort rolomkering is typerend voor het wokisme: de politie is de onderdrukker en de dader de onderdrukte.
Je weet wat de Duc de la Rochefoucauld zei tegen Louis XVI na de bestorming van de Bastille: "Dit is geen oproer, Sire, het is revolutie". Laten we niet wachten tot er nieuwe stellingen worden opgetrokken voordat we reageren!”
Kunt u nog andere voorbeelden geven van de verspreiding van woke-ideeën in Frankrijk?
“Helaas is er aan voorbeelden geen gebrek ... Ik geef er drie die de vele fronten illustreren die door deze revolutie zijn geopend. Leerlingen van het vierde jaar van de École Alsacienne in Parijs werden in de klas bekritiseerd om hun ‘transfobie’ omdat ze weigerden toe te geven dat een man ‘zwanger’ kon zijn. Een CNRS-onderzoeker heeft de Franse keuken beschuldigd van ‘voedselblankheid. De burgemeester van Grenoble heeft voorgesteld om Kerstmis, Pinksteren en Hemelvaartsdag te vervangen door feestdagen ter viering van "seculiere feesten die onze gedeelde verbondenheid met de Republiek, de revoluties, de Commune, de afschaffing van de slavernij, de rechten van vrouwen of LGBT-mensen markeren". Je vindt nog veel meer voorbeelden in mijn boek, dat in zekere zin een boek over wokisme is.”
Vinden deze waanideeën weerklank in de publieke opinie?
“Tot op de dag van vandaag glimlachen of fronsen de meeste Fransen als ze zulke onzin horen. Dit is minder het geval bij jongeren, die gevoeliger zijn voor beïnvloeding... Ik geef je twee voorbeelden die boekdelen spreken.
Op TikTok, het netwerk waar tieners de voorkeur aan geven, worden video's over de 'niet-binaire', met andere woorden androgyne, kledingstijl miljoenen keren bekeken in Frankrijk. En het sociale netwerk Yubo, dat wordt aangeprezen als een vriendschapssite voor 13-19-jarigen, heeft besloten 35 gendershakeringen op te nemen in zijn applicatie. De leden kunnen zichzelf definiëren als "genderloos", "polygender", of zelfs "gender zoekende" voor de meer besluiteloze...
De beroemde ‘klimaatmarsen’ hebben duizenden Franse middelbare scholieren de straat op gejaagd, ziek gemaakt door de apocalyptische "profetieën" van Greta Thunberg. Deze jongeren durven niet meer te vliegen of vlees te eten, ervan overtuigd dat ze daarmee een misdaad tegen het milieu begaan.”
Waarom trappen jongeren in deze val?
“Simpelweg omdat de "woke" de herauten zijn van waarden die op het eerste gezicht positief lijken. Ze beweren dat hun strijd wordt gedreven door een verlangen naar rechtvaardigheid, inclusie en empathie. Maar wie wil er nu geen rechtvaardige en zorgzame samenleving? Natuurlijk is dit alles slechts manipulatie, zoals je je zult hebben gerealiseerd, en het boek dat ik heb geschreven laat dit zien met de feiten om het te staven. In werkelijkheid is de woke Revolutie een ongekende beweging van zelfvernietiging, voortgebracht en gevoed door zelfhaat.”
Hoe zijn we hier in Frankrijk in terecht gekomen?
“Eeuwenlang werd Frankrijk wereldwijd geroemd als een model. Zijn literatuur, kunst, taal, gastronomie en hoffelijkheid werden bewonderd en geïmiteerd van de ene kant van de wereld tot de andere. Ik ben opgegroeid in Brazilië, 10.000 kilometer van Frankrijk. Ik herinner me hoezeer Frankrijk in mijn jeugd werd bewonderd. Vandaag de dag heeft Frankrijk de liefde voor zijn christelijke wortels verloren die het tot een grote natie maakte die over de hele wereld bewonderd en gerespecteerd wordt. Het laat zich beroven van zijn cultuur, zijn erfgoed, zijn identiteit...”
Maar waarom reageren de Fransen niet meer als hun identiteit bedreigd wordt?
“Ik denk dat het werk van politicoloog Jérôme Fourquet een begin van een antwoord op deze vraag geeft. Zoals u weet, is hij een scherp waarnemer van onze samenleving. In zijn beroemde boek L'Archipel français ('De Franse Archipel') verdedigt hij de stelling dat de Franse samenleving ‘geatomiseerd’ en gefragmenteerd raakt en dat dit te wijten is aan het verdwijnen van de katholieke matrix. Hij wijst er terecht op dat de invloed van het katholicisme in Frankrijk tot in de negentiende en twintigste eeuw doorslaggevend was. "Deze matrix vormde het onzichtbare of onbewuste fundament van onze samenleving", zegt hij. Volgens hem heeft het christelijke Frankrijk nu opgehouden te bestaan. We bevinden ons in een nieuw tijdperk dat kan worden omschreven als postchristelijk.”
Wat zijn de tekenen van deze ineenstorting?
“Dat zijn er veel, helaas... De voornaam Maria, die in 1900 aan 22% van de kleine meisjes werd gegeven, vertegenwoordigt 0,3% van de voornamen van kinderen die in 2016 werden geboren, terwijl islamitische voornamen, die in 1970 slechts 1% waren, in 2016 meer dan 18% zijn geworden. Er is ook de groeiende praktijk van crematie. Gedurende haar hele geschiedenis heeft de Kerk het begraven van lichamen voortdurend aanbevolen in de verwachting van het oordeel en de opstanding aan het einde der tijden. Deze verwachting, deze hoop is er niet meer. Dus worden de lichamen tot as gereduceerd alsof ze voor altijd veroordeeld zijn tot het niets. Er is ook de mode van tatoeages: het lichaam, tempel van de Geest, wordt behandeld als materiaal waar men zich naar believen van kan ontdoen. De afname van religieuze praktijken is onthutsend: in 1961 was 35% van de Fransen gelovig. In 2012 was dat 6%. En in 2021 nog maar 1,2%! Ondertussen brokkelt de christelijke moraal af die eeuwenlang het gezin heeft gestructureerd. Zonder het christendom is Frankrijk opnieuw een lege, zielloze ruimte, een zeshoek zoals ze zeggen.”
Maken deze sociologische veranderingen Frankrijk kwetsbaarder?
“Zeker weten! Als je niet meer in God gelooft, stel je al je vertrouwen in jezelf, in je ervaring, in je overtuigingen. Maar heel snel worden je zekerheden aan het wankelen gebracht. En dan beginnen we te wankelen, worden we door elke wind heen en weer geslingerd. Onze ziel wordt als een stuurloos schip, een schip zonder loods. De wind kan ons brengen waarheen hij wil... Wat met een individu gebeurt, kan ook met een natie gebeuren. De Fransen begrijpen niet meer waar ze vandaan komen of wat ze zijn. De boze herders van het wokisme kunnen hen brengen waarheen ze maar willen.”
Wat is de uitweg uit deze dramatische situatie?
“Wokisme is wanorde op zijn ergst. Alles staat op zijn kop. We moeten dus terugkeren naar orde. Maar niet zomaar orde. Christelijke orde, heilig en harmonieus hiërarchisch. En dat is maar goed ook, want het is deze orde die Frankrijk groot heeft gemaakt!”
Bedoelt u dat we terug moeten naar de Middeleeuwen?
“In zekere zin wel! Natuurlijk vereenvoudig ik een beetje. We moeten terug naar de katholieke principes die de ziel waren van de middeleeuwse samenleving, maar we kunnen nooit helemaal terug naar hoe het was. In zijn boek Revolutie en contrarevolutie laat professor Plinio Corrêa de Oliveira duidelijk zien dat deze periode ‘niet zomaar een orde vestigde, één mogelijke onder vele. Ze bereikte, in omstandigheden die inherent waren aan de tijd en de plaats, de enige authentieke orde die tussen mensen kon bestaan, namelijk de christelijke beschaving’.
In zijn encycliek Immortale Dei beschreef Leo XIII het middeleeuwse christendom in deze termen: ‘Er was een tijd waarin de filosofie van het evangelie de staten regeerde. In die tijd drong de invloed van de christelijke wijsheid en haar goddelijke deugd door in wetten, instellingen, publieke zeden, alle klassen en alle relaties van de burgermaatschappij’.
Kortom, dit was het tijdperk van het christendom, en het is hierin dat het ons vandaag zou moeten inspireren. Voor de middeleeuwse Fransen was de Kerk hun moeder. Zij was de enige ware Kerk, gewild door Onze Heer Jezus Christus. Ze bezat het volledige erfgoed van het geloof. Het hele individuele, sociale en gezinsleven was gericht op het bereiken van verlossing. De staat wist dat zijn primaire functie het bevorderen van de menselijke verlossing was en zijn wetten moesten in overeenstemming zijn met de Decaloog. Niemand dacht eraan om tegen de door God gewilde orde in opstand te komen. Vandaag de dag staat Frankrijk als Clovis tegenover Sint-Remigius: als het de duisternis van de barbarij wil afweren, moet het nogmaals verbranden wat het heeft aanbeden en aanbidden wat het heeft verbrand.
Dit interview verscheen eerder op Avenir de la culture.
Laatst bijgewerkt: 21 september 2023 16:26