'Wat wel duidelijk wordt, is hoe desastreus de dergelijke sluitingsplannen voor de economie zullen zijn.' (foto: CC0 Public Domain)
'Kabinet overweegt bedrijven te sluiten vanwege Urgenda-vonnis'
Het geruchtmakende Urgenda-arrest van 20 december 2019 leidt tot steeds groteskere gevolgen. In dit arrest ging de Hoge Raad op de stoel van de politiek zitten en beval de staat direct méér te doen aan de uitstoot van broeikasgassen als CO2. Dit was het sluitstuk van een zaak die al in 2015 door milieuclub Urgenda was aangespannen.
Gaat Rutte IV ‘noodrem’ gebruiken
De regering, die zelf verantwoordelijk is voor het aangaan van de wurgende verplichtingen inzake CO2, werkt maar al te graag met het Urgenda-arrest mee. Als gevolg van dit rechterlijke bevel heeft, naar nu blijkt, het demissionaire kabinet Rutte III in de zomer van 2021 zelfs overwogen om bedrijven te vragen geheel of gedeeltelijk te sluiten om de gestelde uitstootnorm voor dat jaar te halen. Dit is niet doorgegaan, maar komend jaar zou het Rutte IV alsnog wel eens aan deze ‘noodrem’ kunnen trekken. Dit meldt de NOS op basis van eigen onderzoek.
Ambtenaren waarschuwden tegen bedrijfssluiting
Het zou dan echter wel een noodrem zijn met grote, bijna niet in te schatten economische gevolgen. Dit was ook de reden dat ambtenaren, die met de handen in het haar zaten hoe voor 2021 aan de eisen van het Urgenda-arrest te voldoen, het stil leggen van alle ‘fossiele’ industriële installaties en afvalinstallaties voorstelden, maar daar tegelijk ook een waarschuwing bij afgaven.
Vergoeding om plat te gaan
We stellen iets voor wat waarschijnlijk in Europa waarschijnlijk nog nooit is gebeurd, schreven ze zelf. Bovendien is er een probleem: hoe krijg je bedrijven zo gek om hun productie stil te leggen? Alleen maar als dit hun voordeel oplevert, of op zijn minst geen schade. Om hen dus zover te krijgen, wilde de overheid werken met vergoedingen voor wie bereid waren tijdelijk of permanent plat te gaan. Nu nog wel. Maar straks gewoon sluiten op overheidsbevel? Niet alleen grote bedrijven, maar ook het midden en kleinbedrijf?
Verlies van werkgelegenheid
Uiteindelijk is het stilleggen of sluiten van de CO2-uitstotende bedrijven niet doorgegaan, omdat men concludeerde dat de grote kosten en andere nadelen – zoals het verlies van werkgelegenheid – niet van tevoren te overzien waren. Mochten de plannen in 2022 opnieuw op tafel komen, dan is onduidelijk wat het nieuwe kabinet Rutte IV zal doen. Eigenlijk had dit tijdens de formatie besproken moeten worden, maar men zou daar – ondanks de lange formatieperiode - niet aan toegekomen zijn.
Zelfverklaarde verdedigers algemeen belang
Wat wel duidelijk wordt, is hoe desastreus de dergelijke sluitingsplannen voor de economie zullen zijn. En dat alles doordat zelfverklaarde verdedigers van het algemeen belang als actiegroep met succes de staat voor de – in klimaatwetenschap geen competenties bezittende - rechter dagen, die ze dan nog in het gelijk stelt ook. Dit rechterlijke optreden tast de kern van de rechtsstaat aan.
‘Moeras van verzwakte rechtsstaat’
Want de regering is toch de uitvoerende macht en het parlement de wetgevende? Waar is de rechterlijke terughoudendheid gebleven? Zoals mr. Lucas Bergkamp op de site van Syp Wynia opmerkt, zakt de rechter - door steeds vaker op de stoel van de politiek te gaan zitten - alleen maar “steeds dieper weg in het moeras van de verzwakte rechtsstaat die hij zelf heeft meehelpen creëren.”
Laatst bijgewerkt: 28 juli 2022 11:47