Verzet heeft gewerkt: gasverbod van de baan!
De coalitie geeft het gasverbod stilletjes op. Dit valt af te leiden uit het regeerakkoord van Rutte IV. Het gasverbod blijkt onhaalbaar en onbetaalbaar, zoals Cultuur onder Vuur van meet af aan al betoogde. Dankzij een massaal ondertekende petitie kon Cultuur onder Vuur zich bovendien als een van de weinige structureel tegen het gasverbod verzetten, een verzet dat het wijd verspreide boek Groen is het nieuwe rood effectief documenteerde. “Wanneer erkennen de verantwoordelijke politici de totale mislukking?”, twittert commentator Syp Wynia.
Verwarming woonhuizen
De komende coalitie erkent in het regeerakkoord dat voor de meeste woningen isolatie en eventueel de hybride warmtepomp (die op gas kan overschakelen en half zo duur is als een gewone warmtepomp) betere manieren zijn om huizen energiezuiniger te maken. Dat neemt niet weg dat aardgas van belang blijft voor de verwarming van woonhuizen. Daarmee is de ambitie om alle Nederlanders binnen enkele decennia ‘van het gas te halen’, zoals het Klimaatakkoord van 2019 nog stipuleerde, van de baan. Volgens de laatste cijfers stookt nog altijd 92% van de Nederlanders aardgas. Dat heeft zeker bijgedragen aan de grote steun voor de petitie van Cultuur onder Vuur, die ingestoken bij De Telegraaf en Elsevier, een groot publiek bereikte.
Warmtepomp onrendabel
Op de achtergrond speelt mee dat het afkoppelen van woonwijken van het gasnet zeer moeizaam verloopt, ondanks de opname van een “binnendringingsclausule” in de nieuwe warmtewet om harde juridische dwang achter het gasverbod te krijgen. Het Rijk heeft de gemeenten daarvoor verantwoordelijk gemaakt, maar zelfs gemeenten die van de overheid een financiële bijdrage krijgen om hierin voorop te lopen, zoals Purmerend en Loppersum, hebben nog nauwelijks resultaten weten te boeken. Dat komt door de hoge kosten die ermee verbonden zijn en door het verzet van de burgers, die geen trek hebben in gedwongen nering en veel liever op gas blijven stoken. De petitie van Cultuur onder Vuur, onderbouwd met het boek Groen is het nieuwe rood, heeft dit burgerverzet gevoed en wordt nu dus ook met succes bekroond.
‘Warmteplannen in prullenbak’
Bij de klimaatlobby zijn de aangekondigde plannen van de coalitie intussen slecht gevallen. “Nederland gaat van het aardgas af. Dat is een voldongen feit”, houdt Lot van Hooijdonk tegenover Het Financieele Dagblad vol. Zij is wethoudster energie in Utrecht voor GroenLinks en voorzitster van de commissie Klimaat van de belangenvereniging voor alle Nederlandse gemeenten, de VNG. Wilde zij het gasverbod eerst in haar eigen gemeente dwingend opleggen door achter de schermen een gemeentelijke wet te manipuleren, nu vreest ze dat “gemeenten warmteplannen om hele wijken van het gas te halen in de prullenbak kunnen gooien” Namens de VNG laat Van Hooijdonk weten dat zij hierover snel in gesprek wil met de nieuwe regering.
Gasverbod irrationeel
Het Planbureau voor de Leefomgeving berekende eerder al dat het voor vrijwel geen enkele huiseigenaar rendabel is om op de warmtepomp over te schakelen. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie pleiten daarom nu voor een “iets rationelere aanpak” dan deze wijken in één keer van het gas af te halen, zegt Tweede Kamerlid Henri Bontenbal (CDA) in Het Financieele Dagblad. “Burgers zijn bang gemaakt dat hun huis morgen van het gas moet, maar aardgasvrij was nooit een keihard doel”. Maar Wynia twittert: “Als lobbyist ijverde Henri Bontenbal voor dat gasverbod, als CDA-Kamerlid erkent hij nu impliciet dat het irrationeel was.”
Lobbyist van netbeheerder
Dat neemt Bontenbal hem niet in dank af. Hij verwijt Wynia zelfs een “smeercampagne” tegen hem te voeren. Maar Wynia wijst Bontenbal direct terecht. Als lobbyist bij netbeheerder Stedin heeft Bontenbal immers “hoogst actief bijgedragen tot de campagne voor gasverbod”. Nu dit in het nieuwe coalitieakkoord stilletjes wordt afgevoerd, of toch in elk geval afgezwakt, zouden “excuses voor de promotie van het onzinnige gasverbod en jouw rol daarin meer op zijn plaats zijn”, aldus Wynia. Maar zoals het spreekwoord zegt: het succes kent vele vaders, de mislukking is een wees. Daarom zal de politiek aan het feitelijke opgeven van het gasverbod proberen zo min mogelijk ruchtbaarheid te geven.
Laatst bijgewerkt: 11 oktober 2022 11:29