Keizer Karel van Oostenrijk
De katholieke geest van keizer Karel van Oostenrijk: een bron van hoop in tragische tijden
De jonge keizer Karel (1887-1922) moest leven in tragische tijden, net zoals de tijden die voor ons liggen ook tragisch zijn. Voor onze deur woedt een oorlog die kan uitmonden in een wereldconflict.
Onze tijd lijkt op die van voor de Eerste Wereldoorlog
Daar houdt de analogie niet op. Beide oorlogen werden voorafgegaan door lange decennia van euforie en optimisme: de accumulatie van rijkdom, een wervelwind van feesten en reizen, desinteresse in de nabije toekomst. Het enige verschil: de pracht, elegantie en glamour van de Belle Époque zijn vandaag verdwenen. Vergeleken met het majestueuze protocol van de Europese hoven uit die tijd, lijken de huidige republikeinse feesten op begrafenissen...
Ook toen was er modernisme
Zelfs vanuit het oogpunt van het religieuze leven is er een zekere analogie tussen het begin van de 20e eeuw en vandaag. Toen al was de modernistische ketterij - die nu dominant is in seminaries, theologische faculteiten, katholieke kranten en de rangen van de geestelijkheid - het onderwerp van grote controverse. Deze ketterij was toen al veel katholieke kringen binnengedrongen en besmet met de geest van de wereld.
Pius X op de troon
Op religieus gebied is het grote verschil tussen de tijd van keizer Karel en de onze dat op de troon van Sint-Pieter de heilige Pius X zat, die het modernisme met extreme energie bestreed, terwijl vandaag de dag de Kerkelijke autoriteit de verspreiding van ketterijen niet alleen tolereert, maar in sommige gevallen zelfs bevordert. Sommige auteurs spreken van een eclips van het pontificale leergezag.
Tekenen van de tijd
Deze analogieën stellen ons in staat om de 'tekenen van de tijd' te begrijpen, dat wil zeggen de voorzienige betekenis van gebeurtenissen, en te herinneren aan de gewoonte van de Goddelijke Voorzienigheid om symbolische roepingen op te wekken, dat wil zeggen die deugden weerspiegelen die tegenover de ondeugden van een bepaalde tijd staan.
Karel von Habsburg
Het providentiële karakter van de opkomst van Karel von Habsburg is onmiskenbaar. En dan heb ik het niet alleen over de mysterieuze profetie van de heilige Pius X aan het jonge aartshertogpaar dat de Oostenrijks-Hongaarse troon zou bestijgen. Zonder een reeks omstandigheden, waarvan sommige even onverwacht als dramatisch waren, zou aartshertog Karl nooit de erfgenaam van zijn oudoom Frans Jozef zijn geworden.
Keizer van Oostenrijk-Hongarije
De korte maar rijke biografie van Karel I van Oostenrijk, IV van Hongarije, III van Bohemen, IV van Kroatië - Slavonië, koning van Dalmatië, Galicië en Lodomirië, is opvallend omdat het ons de roep van goddelijke genade laat zien om deugd te beoefenen in tegenstelling tot de ondeugden en dwalingen van zijn tijdgenoten.
Karel bij zijn kroning.
Aan een hof vol schandalen, groeide Karel in deugd
Terwijl zijn vader - zoals zovelen aan het Weense hof - een leven leidde vol schandalen, profiteerde Karel van de nabijheid van twee vrouwen met een grote deugdzaamheid en een grote katholieke geest: zijn moeder, prinses Maria José van Saksen, en haar moeder, de Infanta Maria Ana van Portugal, die hem de ernst en religiositeit doorgaven die typerend zijn voor dat land waar 'zwart een kleur is', een religiositeit die te zien is in de diepe, donkere ogen van Jacinta en Francisco, de twee herderskinderen van Fatima.
Portugese prinses
Karel was ook erg close met prinses Maria Theresa van Bragança, de derde vrouw van zijn grootvader, die slechts tien jaar ouder was dan zijn moeder. Zij was de dochter van Miguel I, de rechtmatige troonopvolger van Portugal, een trouw katholiek en traditionalist, die in ballingschap trouwde met Adelaide zu Löwenstein - Wertheim - Rosenberg, van de katholieke tak van de familie Löwenstein, en die na het krijgen van een zoon en zes dochters de rest van haar leven doorbracht in de kloostergemeenschap van Solesmes. Zijn broer was de beroemde Prins zu Löwenstein die, na vele kinderen te hebben gehad en weduwnaar te zijn geworden, dominicaan werd.
Zeer vroom
Met deze voorbeelden kunnen we ons goed de diepgang voorstellen van het katholieke geloof en het voorbeeld van vroomheid dat prinses Maria Teresa van Bragança het kind Karel bijbracht. De band tussen hen was zo hecht dat de prinses niet aarzelde om de keizer naar Madeira te volgen en voor hem te zorgen tijdens zijn laatste ziekte, omdat ze een diploma verpleegkunde had.
‘Nu moeten we elkaar naar het paradijs helpen!’
Toen Karel in 1898 in Wenen zijn Eerste Communie deed, was hij zo goed voorbereid dat een van de aanwezigen opmerkte: 'Als ik niet wist hoe ik moest bidden, zou ik het van deze jongeman leren'. Later, na de verlovingsmis, zei Charles tegen zijn toekomstige vrouw, Zita van Bourbon-Parma: "Nu moeten we elkaar helpen om het paradijs te veroveren!".
De vreugde van een jong echtpaar: Karel en Zita bij hun trouwfeest.
Een heilig gezinsleven
Karel wijdde zijn gezin aan het Heilig Hart van Jezus. Als keizer woonde hij dagelijks de Heilige Mis bij en ontving hij de Heilige Communie. Hij bad dagelijks de rozenkrans en bezocht heiligdommen gewijd aan de Heilige Maagd. Aan het begin van de oorlog in 1914 liet hij Sub tuum praesidium confugimus, Sancta Dei genitrix op zijn sabel graveren.
Vroom, open en liefdadig
Deze diepe vroomheid, evenals zijn serieuze en gereserveerde, maar tegelijkertijd open en liefdadige karakter, vormden een tegenpool van het positivistische, ongodsdienstige, frivole en rokkenjagende model van het Parijs of Wenen van die tijd, vaak maçonniek en antiklerikaal. Een model dat nu wijdverspreid was in aristocratische kringen in heel Europa.
Leven volgens de principes van Ignatius van Loyola
Hoewel Karel werd opgeleid aan het Schotse Benedictijnse Lyceum, overheerste de Iberische invloed van zijn moeder en oudtante. Hij bracht het principe van agere contra onderwezen door Sint-Ignatius van Loyola op een verheven manier in praktijk, niet alleen in zijn individuele aspect, d.w.z. het tegenovergestelde doen van de eerste impuls, maar ook in zijn collectieve aspect, d.w.z. het tegenovergestelde doen van 'sociaal correct' of 'politiek correct'.
Rijke kinderschare
Een voorbeeld van deze agere contra is het feit dat hij zijn vrouw in slechts tien jaar huwelijk acht kinderen schonk, waarmee hij inging tegen de sociale druk tot geboortebeperking die al als een storm begon te waaien in de rijke klassen en die paus Pius XI ertoe aanzette om in 1930 de encycliek Casti connubii te publiceren, waarin hij echtgenoten herinnerde aan hun plicht. Karel had zoveel sympathie voor grote gezinnen dat hij tijdens de oorlog verordende dat soldaten in wier gezin al twee doden waren gevallen en vaders met meer dan zes kinderen, geen gevaarlijke opdrachten mochten krijgen.
Tegen de tendens in van de adel om weinig kinderen te krijgen, streefden Karel en Zita naar een rijke kinderschare.
Sober kwam hij zijn verplichtingen na
Een ander gebied waarin men duidelijk de intentie van de Voorzienigheid kan waarnemen om via Karel de revolutionaire vooroordelen van die tijd tegen te gaan, was de soberheid waarmee hij zijn dynastieke verplichtingen nakwam.
De adel leek nutteloze versiering
De revolutionaire mythologie had een karikatuur van de adel en het koningschap gecreëerd die diende als psychologische rechtvaardiging voor de omverwerping van monarchieën. Volgens deze karikatuur was de adel, en nog meer de koningen, een mooie versiering van de maatschappij, maar te duur voor het volk, dat hen moest onderhouden met belastingen, in tegenstelling tot de industriële en commerciële bourgeoisie, die rijkdom creëerden met hun bedrijven en bijdroegen aan de staatskas. Volgens deze karikatuur waren de gewone mensen serieuze, hardwerkende en nederige mensen, terwijl de edelen arrogant waren en de spot dreven met het leven, hun tijd verspilden met intriges, serieus waren in frivole dingen en lichtzinnig in serieuze dingen.
Verbeelding verdrong de feiten
Deze karikatuur was fout, tenminste wat betreft de Duitse en Oostenrijks-Hongaarse wereld, waar de adel de ruggengraat van het leger en het openbaar bestuur vormde en waar het land met de meest geavanceerde technologie werd bewerkt. Maar de revolutionaire propaganda had deze overwinning in de populaire verbeelding behaald.
De adel was niet een nutteloos reliek uit een voorbije tijd. Een voorbeeld is de katholieke graaf Claus von Staffenberg (1907-1944), een zeer vakkundige en moedige militair - en de leider van de samenzwering tegen Adolf Hitler.
‘Jezelf opofferen voor alle mensen’
In de nadagen van de twee grote Germaanse monarchieën bracht de Voorzienigheid een jonge man op de meest glorieuze troon ter wereld die deze karikatuur radicaal had verworpen en de zware verantwoordelijkheid op zich had genomen met een groot plichtsbesef. Toen hij in december 1916 in Boedapest de kroon van Stefanus omdeed, zei Karel: “Koning zijn is niet het bevredigen van een ambitie, maar jezelf opofferen voor het welzijn van alle mensen.”
Karel was een modern bestuurder
Om dit motto in praktijk te brengen, vestigde Karel zich op kasteel Laxenburg, beperkte hij zijn levensstijl en rustte hij zichzelf uit met moderne bestuursmiddelen. Hij maakte uitgebreid gebruik van telefoon en telegraaf en vermenigvuldigde het aantal treinreizen om verbindingen met het leger en de bevolking tot stand te brengen. Hij ondernam niet minder dan tweeëntachtig reizen en legde 80.000 kilometer af in slechts 24 maanden. Hij maakte van de keizerlijke trein de reizende hoofdstad van de monarchie.
Verzet tegen de vrijmetselarij
Maar de belangrijkste dimensie, die het werk van de Voorzienigheid in zijn persoon laat zien, was de manier waarop keizer Karel zich verzette tegen het vrijmetselaar-antiklerikalisme en secularisme, toen het meest dynamische aspect van het revolutionaire proces. Een decennium nadat de Franse Republiek de Kerk van al haar privileges had ontdaan en daarmee de doctrinaire en wettelijke basis had gelegd voor het hypocriete secularisme dat nu in bijna alle EU-lidstaten heerst, koos Karel ervoor om zijn troon te verliezen voordat de bezittingen van het keizerrijk werden omgevormd tot ogenschijnlijk seculiere gebieden die in werkelijkheid atheïstisch waren.
Paus en monarchie waren de obstakels
Zoals bekend droomden de Europese vrijmetselaarsloges al sinds de 18e eeuw van een transnationale en transkerkelijke samenleving, binnen een federatie van de Verenigde Staten van Europa. Het belangrijkste obstakel voor dit project waren de Pauselijke Staten en de dubbelmonarchie, gevormd door de Oostenrijkse piëta's van de keizerlijke familie en de prachtige uitingen van eenheid tussen Kerk en staat, zoals de deelname van de keizer, het hele hof en openbare instellingen aan de Corpus Christi-processie door de straten van Wenen.
Het doel was de vernietiging van de dubbelmonarchie
De Pauselijke Staten waren geliquideerd met de schending van Porta Pia; nu was het de beurt aan de Oostenrijks-Hongaarse monarchie. In zijn boek Requiem for a Dead Empire geeft de Hongaars-Joodse historicus François Fejtö toe dat het vrijmetselaarsproject van de Verenigde Staten van Europa de vernietiging van de katholieke monarchie van Oostenrijk-Hongarije omvatte. Volgens hem speelde de vrijmetselarij een belangrijke rol in de liquidatie van het rijk.
Coudenhove-Kalergi
Het is geen toeval dat graaf Richard Nikolaus Coudenhove-Kalergi in Wenen, na de val van het Duitse Rijk, werd ingewijd in de vrijmetselarij en de pan-Europese beweging oprichtte. In een van zijn geschriften vergelijkt hij zelfs de 'geest van Europa' met de geest van Lucifer: "In de Joodse mythologie komt de Europese geest overeen met Lucifer - in het Grieks Prometheus: de brenger van licht, die de goddelijke vonk op aarde brengt, [...] de Vader van technologie, verlichting en vooruitgang."
Coudenhove-Kalergi koos het tegenovergestelde ideaal van keizer Karel: een nieuwe Europese orde op basis van ongeloof.
Drie fasen
In haar beëdigde verklaring tijdens het proces verklaarde keizerin Zita dat de activiteiten van de vrijmetselaars tegen keizer Karel zich in drie opeenvolgende fasen ontwikkelden:
- het verzet tegen vredespogingen en de revolutie van november 1918;
- drie aanbiedingen in 1919 om de afgezette keizer persoonlijk te veroveren;
- een laatste poging in 1922 toen hij al in ballingschap was.
Vrijmetselarij besloot de Oostenrijks-Hongaarse monarchie te vernietigen
Volgens keizerin Zita werd "het definitieve besluit van de vrijmetselarij om de Oostenrijks-Hongaarse monarchie te liquideren genomen tijdens het eucharistisch congres in Wenen in 1912". De toenmalige aartshertog Karel vernam het enkele dagen later. Een resolutie van de Grootloge van Frankrijk van 28 mei 1915, gevoegd bij de Positio, informeerde de Britse en Franse regeringen dat de vrijmetselarij de ondergang van het Huis Habsburg wilde, zoals in Frankrijk met de Bourbons was gebeurd.
Vrijmetselaars beloofden Karel gouden bergen
De Positio super virtutibus bevat ook verklaringen van aartshertogin Isabella Charlotte, dochter van Karel en Zita, en de broer van de keizerin, prins Xavier van Bourbon-Parma. Beiden bevestigen dat de keizer meerdere malen werd benaderd door agenten van de vrijmetselarij, in Zwitserland en Madeira. Deze agenten beloofden hem weer op de troon te zetten als Karel lid zou worden van de vrijmetselarij. Volgens prins Xavier boden de agenten Karel een terugkeer naar Wenen en het politieke en economische herstel van Oostenrijk-Hongarije aan in ruil voor de erkenning van de vrijmetselarij, de instelling van een seculiere opvoeding en de invoering van echtscheiding. Later reduceerden ze de eisen tot het louter tolereren van de vrijmetselarij.
‘Ik kan het voor God niet rechtvaardigen’
Keizer Karel wees al deze pogingen af. Zo vertrouwde hij zijn zwager toe: “Menselijk gesproken zou ik alle garanties hebben om mijn staten te heroveren. Van alle kanten werd er sterke druk op me uitgeoefend om deze laatste kans niet te laten schieten. Maar voor God kan ik het niet rechtvaardigen om het goede te bereiken met behulp van het kwade. Daar zou geen zegen voor zijn."
Liever tragedie dan goddeloze komedie
Karel was zich ervan bewust dat een staat alleen goddelijke zegen ontvangt als hij God erkent in zijn wetgeving en verenigd blijft met de ene ware Kerk. Hij onderging liever een tragedie voor zijn familie en zelfs voor de Dubbelmonarchie, dan dat het prestige van de kroon als dekmantel diende voor de grootste misdaden, zoals vandaag de dag het geval is in landen met monarchale regimes, waar abortus, euthanasie, homoseksuele verbintenissen en andere wandaden bestaan.
Karel en Zita in ballingschap met hun gezin, 1921.
Herrijzenis van monarchie is mogelijk
Hetzelfde geldt voor zijn weigering om afstand te doen van de troon, een gebaar dat laat zien dat hij, afgezien van politieke combinaties, de katholieke hoop koesterde dat de dag zou komen dat de Oostenrijks-Hongaarse troon (en waarom ook niet de troon van het Heilige Roomse Rijk) uit zijn as zou herrijzen. Voor atheïsten is dit vooruitzicht een hersenschim, maar voor gelovigen is alles mogelijk voor wie op God vertrouwt, zoals Paulus leert.
Karel bleef legitiem heerser
Zoals bekend kon Karel, na opeenvolgende militaire nederlagen, de revoluties die uitbraken in de gebieden van het Rijk en het overlopen van veel militaire leiders en burgerlijke autoriteiten, in november 1918 alleen maar nota nemen van de ontbinding van zijn gezag. Hij ondertekende echter geen troonsafstand, maar deed afstand van 'deelname aan de Oostenrijkse regering'. Twee dagen later deed hij ook afstand van 'deelname aan de aangelegenheden van de Hongaarse staat'. Hij was echter zo overtuigd van zijn legitimiteit dat hij, met de steun van paus Benedictus XV, twee keer probeerde de Hongaarse troon te heroveren.
Nogmaals werd Karel rijkdom aangeboden
Een nog duidelijker teken van zijn hoop op een toekomstig herstel van de troon waren de twee bezoeken van de Engelse consul aan Madeira, waarbij hij Karel vroeg om af te treden in ruil voor grote materiële voordelen voor hemzelf en zijn familie, wat hij weigerde. De eerste keer vertelde de consul Karel, in naam van de Conferentie van Ambassadeurs, dat als hij zou aftreden, hij al zijn bezittingen terug zou krijgen en zijn familie materiële steun van Engeland zou ontvangen. Als hij daarentegen zou weigeren, zou hij niets krijgen en zou integendeel elke geldstorting voor zijn onderhoud verboden worden. Volgens de verklaringen van keizerin Zita in de Positio super virtutibus antwoordde Karel dat zijn kroon niet te koop was.
“Het Heilig Hart van Jezus zal alles leiden”
De tweede keer dreigde dezelfde consul keizer Karel, in naam van de zegevierende machten van de Grote Oorlog, dat als hij verdacht zou worden van het plannen van een nieuwe poging om de monarchie te herstellen, hij overgeplaatst zou worden naar een andere locatie en gescheiden zou worden van zijn vrouw en kinderen. Ook bij deze gelegenheid bleef hij onvermurwbaar. Hij zei tegen de keizerin: "We moeten op God vertrouwen; het Heilig Hart van Jezus zal alles leiden zodat de goddelijke wil, wat die ook moge zijn, kan worden volbracht.
“Ik ben klaar voor het offer!”
Met het begin van de ziekte die hem in de armen van de Schepper zou nemen, raakte keizer Karel ervan overtuigd dat God hem vroeg zijn leven op te offeren voor de redding van zijn volk. Hij vertrouwde deze gedachte toe aan Zita en voegde eraan toe: "Ik ben klaar voor het offer!", een laatste aanwijzing dat hij, voorbij de tragedie, in zijn hart het licht van de hoop behield dat er in de toekomst een geestelijke opstanding van Oostenrijk-Hongarije zou kunnen plaatsvinden.
Dit is onze hoop
Het is die hoop die ons verenigt rond zijn nagedachtenis. Het is een hoop die niet alleen Oostenrijk en de voormalige bezittingen van de dubbelmonarchie omvat, maar alle christelijke naties van het Westen. Ik kan me de reactie van de sceptici voorstellen. Op hen antwoord ik met de woorden van prof. Plinio Corrêa de Oliveira over de onoverwinnelijkheid van de contrarevolutie:
Samenwerken met Gods genade brengt wonderen
"'Omnia possum in eo qui me confortat' (In Hem die mij sterkt, kan ik alles doen - Fil 4:3). Als mensen besluiten om samen te werken met Gods genade, dan gebeuren er wonderbaarlijke dingen in de geschiedenis: de bekering van het Romeinse Rijk, de vorming van de Middeleeuwen, de herovering van Spanje vanaf Covadonga, zijn allemaal zulke gebeurtenissen, die gebeuren als vrucht van de grote opwekkingen van de ziel waar ook volkeren vatbaar voor zijn. Onoverwinnelijke wederopstandingen, want er is niets dat een deugdzaam volk dat echt van God houdt kan verslaan."
Onze Lieve Vrouw van Fatima
Laten we deze hoop op een wederopstanding van de christelijke ziel van het Westen aan de voeten van het beeld van Onze Lieve Vrouw van Fatima leggen, in de zekerheid dat zij met een immense genade niet alleen Rusland zal bekeren en vrede in de wereld zal brengen, maar ook de dubbelmonarchie in al haar pracht zal doen herrijzen.
Onze Lieve Vrouw van Fatima
Dit artikel verscheen eerder op atfp.org.
Laatst bijgewerkt: 23 november 2023 12:20