Rechters zijn in de greep geraakt van het klimaatgeloof.
Scheikundige Jaap Hanekamp: rechters trappen in NGO-propaganda over 'giftige' stoffen
Rechters misbruiken het voorzorgsbeginsel om de maatschappij stil te zeggen. Dat constateert scheikundige Jaap Hanekamp.
Jaap Hanekamp
“Rechters snappen niks van chemie, zij snappen niks van de betekenis van data en statistiek,” zegt Jaap Hanekamp in Staf, het tijdschrift van Stichting Agrifacts. Rechters doen steeds vaker een beroep op het voorzorgsbeginsel. “Als je vermoedt dat je buurman iets doet wat jou schade kan berokkenen, en het lukt je niet om daarvoor bewijs op tafel te leggen, dan kan je een beroep doen op het voorzorgsbeginsel. Het is een nieuw wapen binnen onze samenleving,” schrijft Hanekamp. Milieuactivisten beroepen zich op het beginsel om bijvoorbeeld boeren dwars te zitten in het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.
In hogere dosis is alles giftig
Iedere stof kan op veel manieren gevaarlijk zijn, stelt Hanekamp. Maar hoe en wanneer iets giftig is, dat weet een rechter vaak niet. “Rechters zouden een cursus toxicologie en chemie moeten volgen. Zij hebben nu geen idee van stoffen,” zegt Hanekamp. Veel ‘giftige’ stoffen zijn alleen toxisch in grote hoeveelheden. Wie divers krijgt veel verschillende stoffen binnen die in hogere dosis toxisch zijn. “Maar mensen zijn heel goed in staat een groot aantal verschillende toxische stoffen te nuttigen, mits de concentraties per stof laag blijven.”
Lees ook: Niet Brussel maar het kabinet laat de boeren stikken
De rol van lobbyclubs
Hanekamp was al doctor in de scheikunde toen hij in 2015 promoveerde in de filosofie op een proefschrift over het voorzorgsbeginsel. Dat rechters dit beginsel zo breed toepassen, ook in civiele procedures, heeft hij niet zien aankomen. Hij wijst op de rol van de NGO’s, die het voorzorgsbeginsel slim inzetten. “NGO’s maken gebruik van het ontbreken van een beoordelingskader bij de rechtelijke macht. Zij krijgen hun zin van de rechter wanneer zij het over deze boeg gooien.”
'Rechters ondermijnen vertrouwen in boeren'
“Rechters ondermijnen met hun uitspraken het vertrouwen in de medemens, het vertrouwen in ons voedsel, het vertrouwen in boeren en het vertrouwen in onderzoek in beleid,” stelt Hanekamp. “Zij jagen de angstcultuur aan.” De rechterlijke macht faciliteert “de absolute hang naar de onbestaanbare absolute veiligheid.” Daarbij ontbreekt het aan een zorgvuldige afweging: in de gevarenruimte wordt weliswaar een potentieel gevaar afgewend, maar de schade die dit daarbuiten aanricht wordt buiten beschouwing gelaten.
Ideologische verschuiving
Hanekamps analyse zal nog meer relevantie krijgen als de rechterlijke macht het pad van milieu- en klimaatactivisme verder bewandelt. In de belangenafweging tussen mens en natuur oordeelt de rechter steeds vaker in het voordeel van de laatste. Dat past binnen een ideologische tendens op links waarin de mens niet meer geldt als (be)heer(der) van de Schepping – de klassiek-christelijke visie – maar als een soort die op gelijke voet staat met de dieren en de planten. Zo wil D66 rechten geven aan natuurgebieden. Als dat in de wet komt, die de rechter gaat toepassen, dan is het einde zoek in Nederland.
Laatst bijgewerkt: 18 september 2025 09:06
