Jacob van Ruijsdael (1628-1682), De molen bij Wijk van Duurstede (ca. 1670). (Wikimedia)
Windturbines bederven het Hollandse landschap
“Voor typische Nederlandse landschappen en grote wateren dreigt zich een ramp te voltrekken”, waarschuwt Friso de Zeeuw, emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling, in een opiniebijdrage. Het is bovendien een ramp die iedereen kan zien aankomen, omdat die zich deels al voltrokken heeft. Het Hollandse landschap is in handen gevallen van “energiefreaks” die bezig zijn het rücksichtslos op te offeren aan windturbines en zonneweides
Kwetsbare landschappen
Geen enkel landschap is meer veilig. Het coulisselandschap in Twente, het Nationaal Landschap Het Groene Woud in Brabant (de bosrijke regio in de driehoek Den Bosch, Tilburg, Eindhoven) en de Veluwe noemt De Zeeuw als concrete voorbeelden van kwetsbare traditionele landschappen die door dominerende megawindturbines definitief dreigen te worden bedorven.
Reusachtig
De opoffering van het Nederlandse landschap aan windturbines – paradoxaal genoeg in het kader van een ‘groene agenda’- is een proces dat elke Nederlander met eigen ogen kan volgen. De windturbines zijn zo reusachtig, dat steeds meer mensen ze vanuit hun eigen huis aan het eind van hun gezichtsveld kunnen zien oprijzen, vooral als ze in buitenwijken wonen.
Klimaatakkoord
Het proces is bovendien sterk geïntensiveerd na het Klimaatakkoord van juni 2019. Rutte III sloot dit akkoord met een groot aantal maatschappelijke organisaties, ngo’s en bedrijven met als doel de Nederlandse uitstoot van koolstofdioxide (CO2) te verminderen, de vermeende veroorzaker van klimaatverandering. Het Klimaatakkoord is de uitwerking van de kort daarvoor aangenomen Klimaatwet, die weer de klimaatafspraken van het internationale akkoord van Parijs uit 2015 vastlegt.
Megawindturbines
Wekte de overheid eerst grote weerstand onder bevolking door windturbines in groten getale van bovenaf door te drukken, zij probeert dit nu te omzeilen door de plaatsing ervan naar lagere overheden te delegeren. In het kader van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (RES) hebben gemeenten en provincies daarom de opdracht gekregen locaties te vinden voor ca. duizend megawindturbines, tweeduizend ‘gewone’ windturbines en 20 duizend hectaren zonneweides.
Compromislocaties
Het resultaat is echter niet het gedroomde harmoniemodel tussen overheid en burgers voor de ideale plaatsing van windturbines, maar wel dat deze gevaarten na veel getouwtrek tussen partijen versnipperd en onsystematisch op compromislocaties terecht komen. Of het nu van de landelijke of de plaatselijke overheid komt, niemand zit immers te wachten op een windturbine voor de deur, of in zijn gezichtsveld. Helaas vervuilen megawindturbines van meer dan 200 meter hoogte de horizon ook vanaf compromislocaties.
Weerspiegeling
Bestuurders liggen hier niet wakker van. Schoonheid is voor hen geen argument, omdat dit een weerspiegeling van de God is, de Schepper en Bron van alle schoonheid, in Wie ze veelal niet meer geloven. Daarom is het heel logisch dat een beschaving die God loslaat, schoonheid verliest en steeds meer lelijkheid toelaat. Zoals bijvoorbeeld te zien is bij communistische architectuur, vergeleken met op christelijke principes gebaseerde schoonheid.
Historisch landschap
Vanuit de hele wereld komen toeristen naar Zaanse Schans en naar de Kinderdijk, om de Nederlandse molens te bekijken. Waarom doen ze dat? Vanwege de schoonheid van die molens en het historische landschap waarin ze zo goed passen. Nog nooit is er een toerist gekomen om een moderne windturbine te bezichtigen. Net zoals toeristen wel naar het historische Amsterdam komen en niet om de architectuur van Almere te bewonderen.
Innovatiegeest
Waarom zijn molens zo belangrijk voor Nederland? Omdat ze er onlosmakelijk met onze geschiedenis verbonden zijn. Ingenieus gebouwde molens laten iets zien van de historische innovatiegeest van Nederland. Ze passen naadloos in het agrarische waterlandschap. Ze hebben vele schilders geïnspireerd om de schoonheid van het Nederlandse landschap te vereeuwigen. Ook zijn ze iconisch voor de strijd tegen het water en de drooglegging van de polders.
Disharmonisch
Maar hoe komt het nu dat de moderne windturbines zo lelijk gevonden wordt, terwijl massa’s mensen oude molens komen bekijken? Daarvoor zijn veel verklaringen te geven. Het eerste is dat de proporties zoek zijn, de juiste verhouding tussen de kast/voet van de molen en de wieken. Daarnaast zijn de materialen die gebruikt worden bij een moderne windmolen koud en lelijk, zoals staal, glasvezel en beton, terwijl de oude molens van hout, riet en steen gemaakt zijn. Die natuurlijke materialen passen naadloos in het landschap, er is geen disharmonisch contrast tussen die twee, terwijl een moderne windturbine dominant, provocerend en onbescheiden is.
Gigantische variatie
Moderne windturbines zijn letterlijk en figuurlijk kleurloos, ze zijn allemaal grijs. Hoe anders dan de molens op bijvoorbeeld de Zaanse Schans die allerlei kleuren hebben. Wat verder opvalt is het totale gebrek aan variatie. Elke windturbine lijkt op de andere, terwijl de molens in het verleden een gigantische variatie kenden, zoals de Standerdmolen, Wipmolen, Wipstellingmolen, Spinnenkop, Weidemolen, Paltrokmolen, Torenmolen, Ronde stenen grondzeiler, enzovoorts. De moloch van de windturbines kan symbool staan voor de uniformiteit die kenmerkend is voor de Europese Unie en voor de vernietiging van de persoonlijkheid.
Exponent van revolutie
Opvallend genoeg zeggen windturbines ook iets over onze prioriteiten. In de Middeleeuwen werd een kerk altijd op het hoogste punt gebouwd, waarom? Omdat de kerk centraal stond in het leven van de middeleeuwse mens. Waar je ook was, je kon altijd de punt van een kerktoren zien die omhoog wees, naar de hemel, naar God. In Twente is het hoogste gebouw 100 meter hoog, terwijl de nieuwe windturbines daar 250 meter hoog worden. De proporties zijn zoek. De klimaatideologie verheft met deze turbines boven de hoogste kerktoren in Twente. Klimaat is de nieuwe religie. De moderne windturbine is zo een typische exponent van de revolutie, die egalitarisme preekt en te veel eer en gewicht geeft aan wat geen eer en gewicht verdient.
Deel van erfgoed
Natuurlijk probeert de lobby achter windturbines de bezwaren daartegen weg te zetten als die van de negentiende-eeuwse boeren die bang waren dat stoomtreinen de koeien zo zouden laten schrikken dat de melk zuur werd. Ook prof. de Zeeuw spreekt over de “infantiele wijze waarop de plaatsing van windmolens in kwetsbare landschappen wordt verdedigd. ‘Onze voorouders stonden ook niet te juichen bij de poldermolens; nu maken ze deel uit van ons erfgoed.’” Dit is een drogreden, aldus De Zeeuw. “Die historische molens, een Nederlandse uitvinding, creëerden ons unieke polderlandschap. De mega-molens van nu zie je overal in de wereld en hebben geen enkele specifieke relatie met de locatie.”
Dominant
Inderdaad, windturbines zijn volkomen vreemd aan het Nederlands landschap, en in feite aan elk landschap. Daarom zouden ze helemaal niet geplaatst moeten worden. In tegenstelling tot de Hollandse windmolens zijn windturbines zo dominant dat ze het landschap van zijn eigen karakter beroven en alle landschappen op elkaar doen lijken. Voor Nederlanders betekent dit dat windturbines hun beroven van een uitzicht op de schoonheid van hun eigen land.
Laatst bijgewerkt: 3 januari 2024 07:40