Wanneer is er te veel whisky?
Scotch, Whisky (zonder de "e"), verdient terecht lof van kenners wereldwijd die zijn nuance en smaak waarderen. Daarom wordt Scotch steeds populairder naarmate meer mensen aan zijn charmes worden blootgesteld. De whisky business viert hoogtij in Schotland.
Winstmaximalisatie
De groei zou een goede zaak moeten zijn. Als een product goed is, is meer ervan beter. Ondernemers moeten er alles aan doen om de productie uit te breiden en de winst te maximaliseren. Iedereen zou van deze regeling moeten profiteren. De distilleerders verhogen inderdaad de productie op de traditionele eilanden waar Schotse whisky wordt gemaakt.
Op het eiland Islay is echter niet iedereen blij met deze ontwikkeling. Het eiland is vooral bekend om zijn turfsmaak Laphroaig (nu eigendom van Beam Suntory) en zijn rokerige Lagavulin (onderdeel van Diageo spirits). Velen klagen dat deze uitbreiding iets essentieels vergeet. Het eiland maakt dan wel goede whisky, maar verkoopt misschien ook zijn ziel.
Verlies van lokale cultuur
Er zijn negen distilleerderijen op Islay, met drie andere in aanbouw en een vierde in afwachting van goedkeuring op het 619 vierkante kilometer grote eiland voor de westkust van Schotland. De meeste distilleerderijen zijn in handen van grote drankconcerns met veel investeringskapitaal. Veel inwoners klagen dat de uitbreiding op hun pittoreske eiland de hele plaats verandert in een whiskyfabriek.
Inderdaad, het eiland verliest zijn lokale smaak en cultuur. De bevolking van 3.228 kan de dubbele invasie van whiskymakers en toeristen niet aan. De hausse doet de vastgoedprijzen stijgen zodat jonge gezinnen het zich niet langer kunnen veroorloven huizen te kopen of landbouwgrond aan te kopen. Lokale bedrijven hebben moeite om voldoende hulp te vinden. Toeristen die de "Whisky Trail" bezoeken, belasten de huisvestingscapaciteit omdat veel huizen nu worden herbestemd voor vakantieverhuur. Inheemse bewoners verlaten het eiland.
Lees ook: Hoe de Middeleeuwen evenwicht brachten tussen het lokale en het globale
Verzet van de bevolking
Sommige inwoners hebben in 2019 zelfs een petitie ingediend om de eilandraad te vragen de bouw van nieuwe distilleerderijen te bevriezen totdat de huisvestingscrisis is opgelost. De motie faalde omdat de distilleerders beweerden dat ze uitstekende carrièremogelijkheden bieden voor iedereen. Ze beloofden ook te investeren in nieuwe huisvesting om die betaalbaarder te maken. De problemen blijven echter bestaan.
Huisvesting en banen zijn niet de echte problemen. Het gaat om iets veel diepers, dat verder reikt dan het financiële plaatje. Inwoners voelen dat er iets ontbreekt dat de ziel moet bevredigen. De binnenvallende bedrijven kunnen hypermoderne distilleerderijen bouwen, maar geen cultuur opbouwen.
Goede whisky is gewoon een ander uitstekend product
Helaas maken moderne economen geen onderscheid tussen producten. Het zijn louter dingen die gemaakt moeten worden waar een comparatief voordeel bestaat. Als op Islay goedkope arbeid samenkomt met goed water en goede granen, dan moet daar whisky worden gemaakt. Wordt elders iets vergelijkbaars gemaakt, laat het dan daar worden gedaan of verplaatst, zodat de winst wordt gemaximaliseerd.
Wanneer marketeers een mooi product als Islay-whisky vinden dat wereldwijd consumenten aantrekt, breiden zij de vraag uit door deze hoogwaardige producten te adverteren als het beste in hun klasse. Zij creëren een manie rond het product die leidt tot consumenten die het beste van alles zoeken en eisen dat het altijd en overal verkrijgbaar is. Deze consumenten hebben geen band met de culturen die deze bijzondere producten maken. Zij hebben zelf geen andere cultuur dan die van anderen. Voor deze kosmopolitische fijnproevers is het te veel moeite om generaties lang mooie producten te maken.
Als de Schotten dezelfde logica hadden gevolgd en uitsluitend hadden vertrouwd op het beste van de culturen van andere volkeren om hun smaak te ontwikkelen, zouden de rijke Schotse whisky's nooit zijn ontstaan.
Het product van de Schotse verbeelding
Whisky is geen product van slimme ondernemers. Het is een product van de Schotse cultuur dat, net als de drank, moet worden geproefd en gewaardeerd. Zelfs het woord whisky (zonder de "e") heeft een culturele oorsprong. Het komt van het Schotse Gaelic uisge beatha, een aanpassing van de Latijnse uitdrukking aqua vitae, wat "levenswater" betekent.Het maken van whisky was oorspronkelijk een huisindustrie die zich in de loop van eeuwen van traditie ontwikkelde. Het was het wonderlijke product van de Schotse verbeelding. De Schotten experimenteerden met de beschikbare materialen om een verfijnde drank te distilleren die aan hun rustieke smaak voldeed. De distilleerder en de plaatselijke consumenten creëerden samen een product dat deel ging uitmaken van de Schotse cultuur en identiteit en dat bij uitstek geschikt was voor de inwoners van de regio.
Het culturele eigenaarschap
De primaire consumenten moeten de lokale bevolkingsgroepen zijn die whisky bedenken. Zoals de plaatselijke keuken wordt gemaakt voor de plaatselijke bevolking, werd whisky gemaakt om de autochtone bevolking te weerspiegelen en niet omgekeerd.
Anderen mogen de drank delen, maar hij is niet van hen. Zij zijn slechts kenners die worden uitgenodigd om het beste van dit product, dat geen concurrent kent, te drinken. Er is niets mis met anderen die willen proeven en genieten. Het is echter een waanzinnige onmatigheid om alles van overal te willen hebben. Mensen moeten niet leven van de cultuur van anderen. Een dergelijk systeem vernietigt de cultuur die uitstekende producten heeft voortgebracht.
Wanneer bedrijven grootschalig te werk gaan om aan de kosmopolitische vraag te voldoen, verliezen zij iets van die menselijke toets en lokale smaak die het product leven geeft. Massaproductie en marketing vernietigen de traditie van het product en maken het tot het zoveelste folkloristische product in de internationale catalogus van het bedrijf. Zelfs deze high-end markten worden saai en overal ter wereld hetzelfde omdat er geen cultuur meer is om nieuwe uitstekende producten te genereren.
Te veel whisky
De wereld zou cultureel veel rijker zijn als elke natie of regio zijn eigen culturen en producten durfde te bedenken, te koesteren en te beschermen.
Zo'n gedurfde prestatie zou een natuurlijk protectionisme opwekken - met respect voor de vrije markt - dat in het verleden voortkwam uit een ijver waarbij bevolkingen eenvoudigweg de voorkeur gaven aan het lokale product uit plezier in het consumeren van wat specifiek voor hen was en een natuurlijke argwaan toonden voor wat niet specifiek was. Gesteund door gezonde gebruiken en authentieke lokale elites hadden de mensen de matigheid om binnen de grenzen te blijven van wat hun ziel, cultuur en mentaliteit uitdrukte.
Het is dan ook begrijpelijk dat de lokale bevolking van Islay zich verzet tegen de opdringerigheid van de grote distilleerderijen. Van welke waarde zijn de whisky's als het eiland een corporate whiskyfabriek wordt? Deze uitbreiding vernietigt de levensstijl en cultuur die dit "levenswater" heeft voortgebracht. De cultuurloze verslinders van high-end cultuur worden de vernietigers ervan.
Er moet iets veranderen. Er komt een tijd dat er te veel whisky is en te weinig culturele verbeelding.
Lees ook: Waarom steriel nationalisme ons niet zal redden van het globalisme
Te veel whisky
De wereld zou cultureel veel rijker zijn als elke natie of regio zijn eigen culturen en producten durfde te bedenken, te koesteren en te beschermen.
Zo'n gedurfde prestatie zou een natuurlijk protectionisme opwekken - met respect voor de vrije markt - dat in het verleden voortkwam uit een ijver waarbij bevolkingen eenvoudigweg de voorkeur gaven aan het lokale product uit plezier in het consumeren van wat specifiek voor hen was en een natuurlijke argwaan toonden voor wat niet specifiek was. Gesteund door gezonde gebruiken en authentieke lokale elites hadden de mensen de matigheid om binnen de grenzen te blijven van wat hun ziel, cultuur en mentaliteit uitdrukte.
Het is dan ook begrijpelijk dat de lokale bevolking van Islay zich verzet tegen de opdringerigheid van de grote distilleerderijen. Van welke waarde zijn de whisky's als het eiland een corporate whiskyfabriek wordt? Deze uitbreiding vernietigt de levensstijl en cultuur die dit "levenswater" heeft voortgebracht. De cultuurloze verslinders van high-end cultuur worden de vernietigers ervan.
Er moet iets veranderen. Er komt een tijd dat er te veel whisky is en te weinig culturele verbeelding.
Dit artikel is eerder verschenen op TFP.org
Laatst bijgewerkt: 9 november 2022 16:49