Chinese dictatuur in alle openlijkheid: Xi Jinping (links) laat ten aanschouwe van een massale vergadering en televisiecamera's zijn politieke concurrent Hu Jintao (rechts) uit de zaal verwijderen. (Beeld: YouTube)
Hoe lang blijft Amerika wegkijken van de grootste bedreiging in zijn geschiedenis?
In februari 1972 bezocht president Richard Nixon China. Miljoenen mensen zaten geboeid te kijken toen de televisie het nieuws van de reis in elk Amerikaans huis uitzond. Sindsdien heeft de Amerikaanse buitenlandse politiek afwisselend gezwelgd in dan wel zich laten verblinden door de gloed van die zeven dagen.
China investeert in Amerikaanse landbouwgrond
Het is tijd om de oogkleppen af te doen. China heeft nooit voldaan aan het ongegronde optimisme van het Westen. Het Chinese volk is nooit vrij geweest. Sinds de communisten de macht hebben overgenomen, streven ze hun agenda voor wereldheerschappij na. Ze maken van eilanden die ze niet bezitten militaire bases. Ze profiteren van virtuele slavenarbeid. Ze investeren miljarden in Amerikaanse landbouwgrond en doen royale ‘giften’ aan universiteiten. Hun buren, inclusief Amerika's belangrijkste Aziatische bondgenoten, vrezen hen.
China breidt invloed wereldwijd uit
Tegelijkertijd is China een belangrijke bron van veel producten van vitaal belang. Zijn dominantie in de productie van halfgeleiders zou de Verenigde Staten kunnen verlammen. Als China Taiwan binnenvalt, zoals wordt gedreigd, zou die situatie onmetelijk verslechteren. China breidt zijn netwerk van invloed over de hele wereld uit.
Toch blijven de ‘deskundigen’ in het State Department ‘laten we
doen alsof" spelen. Waarom?
Drie redenen schieten me te
binnen.
1. Macht der gewoonte
Het westerse regeringsbeleid heeft China sinds 1972 consequent bevoordeeld. Elke abrupte verandering zou een aanzienlijke verstoring van de liberale naoorlogse orde betekenen. Na het bezoek van President Nixon trok Jimmy Carter de Amerikaanse erkenning van Taiwan in en kende die toe aan China. De Verenigde Naties volgden dit voorbeeld. George Bush, de oudste, was in 1974 en 1975 verantwoordelijk voor de contacten met China.
Wereldvrede
De daaropvolgende
presidenten waren allemaal voorstander van steeds meer handel met
China, in de ijdele hoop dat betere relaties met het Westen China
opener zouden maken. Handel met China zou de wereldvrede bevorderen.
Zakenmensen hoopten dat de enorme markt van een miljard mensen zich
zou openstellen voor westerse producten.
2. Pro-communistische linkse doctrine
Toen de sluizen van de Chinese handel werden geopend, kwam ook de communistische ideologie het Westen binnen. Zelfs in de tijd van Mao hebben linkse figuren de prestaties van het communisme mooier voorgesteld dan ze waren en de Culturele Revolutie geïdealiseerd. Zij aanvaarden de dialectiek van de marxistische klassenstrijd en China's toepassing daarvan.
Communisme met markthervorming?
Er zijn dus mensen die ideologisch sympathiseren met China, ondanks de afschuwelijke mensenrechtensituatie en de tientallen miljoenen doden die tijdens het regime vielen. De Chinese openstelling voor het Westen vertegenwoordigde een variant van het communisme dat zijn egalitaire doctrines behield, maar toch enkele markthervormingen aanvaardde. Het Westen kwam de straatarme communistische reus te hulp en voorzag hem van kapitaal, technologie en knowhow. Links hoopte dat de nieuwe formule haar ideeën zou doen aanvaarden.
Vrijere markt, maar minder burgerrechten
Na tientallen jaren wachten op de invoering van vrije markten en fundamentele vrijheden in China zijn velen nu teleurgesteld. Zij beseffen ook dat de westerse afhankelijkheid van China een gevaarlijk niveau heeft bereikt. Een steeds agressiever China vernietigt de dromen van vrede. Woke Amerika neemt veel communistische Chinese ideeën over in de vorm van het uitschakelen van intellectuelen en het verbieden van ideeën. Woke universiteiten evenaren China in het elimineren van ongewenste meningen.
3. Zakelijke hebzucht
De Chinezen controleren nu de productie waar ooit Amerikaanse arbeiders werkten. Dit is vaak te wijten aan de ongelooflijk lage lonen in het land, waardoor de productie naar het buitenland wordt verplaatst om de kosten te drukken. Sportschoenenfabrikant Nike is een typisch geval. De schoenengigant bezit geen fabrieken en besteedt ongeveer dertig procent van zijn productie uit aan China. Nog eens dertig procent vindt plaats in het communistische Vietnam.
China is grote exportmarkt
De massale verplaatsing van de productie naar China maakt het vrijwel onmogelijk om geen producten te gebruiken die daar zijn gemaakt. China is ook de op twee na grootste exportmarkt van Amerika met een verkoop van 151 miljard dollar aan goederen in 2021, tegenover minder dan 4 miljard dollar in 1985 en 16 miljard dollar in 2000.
Buigen voor China
Grote bedrijven hebben dus veel te winnen bij het huidige beleid. CNBC zegt bijvoorbeeld: "Ongeveer 80 procent van de wereldwijde verkoop van Buick [in 2018] vond plaats in China." Het bedrijfsleven stelt dat China een te grote markt is om weg te gooien over geschillen over niet-zakelijke kwesties. Dit gedrag is niet beperkt tot General Motors. Een recent artikel in Forbes vermeldde dat het bedrijf Disney en de National Basketball Association een geschiedenis laten zien van buigen voor China's verwerpelijke mensenrechtenreputatie.
Loopt de nationale wekker af?
Is Amerika eindelijk in staat om de volle omvang van de Chinese dreiging in te zien? Helaas is het antwoord nee. Sommige Amerikanen zien het gevaar en nemen maatregelen. Zij wijzen waar mogelijk Made in China-goederen af. Anderen vinden dat het Congres moet onderzoeken welke rol China speelt in de Covid-crisis. Verstandige ouders weigeren hun kinderen het Chinese sociale medianetwerk TikTok te laten gebruiken. De VS, het Verenigd Koninkrijk en Australië hebben grotendeels verhinderd dat de Chinese technologiereus Huawei een belangrijke rol speelt in hun communicatiesystemen.
'Niet gereed voor oorlog met China'
Maar velen in de Amerikaanse regering en bedrijfsbureaucratieën lijken te hebberig, ideologisch te welwillend of te zelfgenoegzaam te zijn om de betrekkingen met China te verbreken. Zal die situatie veranderen als China Taiwan binnenvalt? Wat als het Japan of Australië bombardeert? Er moet ergens een streep in het zand getrokken zijn of een punt vanwaar geen terugkeer mogelijk is. Maar zoals de Wall Street Journal op 19 augustus 2022 voorspelde: ‘De industriële basis van Amerika is niet gereed voor oorlog met China’.
Het verantwoordelijkheidsgevoel eist dat deze onhoudbare situatie moet veranderen.
Dit artikel verscheen eerder op tfp.org
Laatst bijgewerkt: 27 oktober 2022 16:20